در طب سنتی، حجامت به عنوان روشی برای پاکسازی بدن از “خون فاسد” و ایجاد تعادل در “اخلاط” چهارگانه (صفرا، بلغم، خون و سودا) به منظور ارتقای سلامت و پیشگیری از بیماری ها شناخته می شود. انتخاب زمان مناسب برای حجامت از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا گفته می شود که در این زمان ها بدن پذیرای اثرات حجامت بوده و روند التیام و بازسازی به طور موثرتری انجام می گیرد.
عوامل موثر در انتخاب زمان مناسب حجامت
عوامل مهم درباره تقویم حجامت را می توان در موارد زیر برشمرد:
انتخاب فصل مناسب
در طب سنتی، بهار و اوایل تابستان به عنوان بهترین فصل ها برای حجامت شناخته می شوند. دلایل این امر به شرح زیر است:
- گرمی و مرطوب بودن هوا: در این فصول، هوا گرم و مرطوب است که به باز شدن منافذ پوست و جریان بهتر خون کمک می کند. این امر باعث می شود تا “خون فاسد” به راحتی از بدن خارج شود.
- تعادل اخلاط: طبق طب سنتی، در فصل بهار تعادل بین “اخلاط چهارگانه” (صفرا، بلغم، خون و سودا) در بدن به وجود می آید. حجامت در این زمان به حفظ این تعادل و ایجاد سلامت و پیشگیری از بیماری ها کمک می کند.
- فعالیت بیشتر کبد: گفته می شود که در بهار، کبد که نقش مهمی در پاکسازی بدن دارد، فعالیت بیشتری دارد. حجامت در این زمان می تواند به عملکرد بهتر کبد و پاکسازی “خون فاسد” از بدن کمک کند.
حجامت در فصل پاییز نیز می تواند مفید باشد، به خصوص برای افرادی که مزاج سرد و تر دارند. به طور کلی، حجامت در فصل زمستان توصیه نمی شود، زیرا هوا سرد و خشک است و ممکن است بدن ضعیف تر باشد. همچنین، اگرچه بهار و اوایل تابستان بهترین زمان برای حجامت هستند، اما در اواخر تابستان نیز می توان حجامت کرد، به خصوص برای افرادی که مزاج گرم و خشک دارند. همچنین، خدمات حجامت در منزل را با رعایت نکات فوق و دیگر نکاتی که در ادامه این مطلب می آید، می توانید انجام دهید.
اهمیت ماه قمری
در طب سنتی، نیمه دوم ماه قمری، به ویژه روزهای ۱۶ و ۱۷ هر ماه، به عنوان بهترین زمان برای حجامت شناخته می شود. دلایل این امر به شرح زیر است:
- تاثیر ماه بر بدن انسان: طبق طب سنتی، ماه بر “اخلاط چهارگانه” (صفرا، بلغم، خون و سودا) در بدن انسان تاثیر می گذارد. در نیمه دوم ماه قمری، ماه در حال گذر از مرحله “کمال” به مرحله “نزول” است. گفته می شود که در این زمان، “اخلاط” به سطح بدن مایل می شوند و حجامت در این زمان به پاکسازی بهتر “خون فاسد” از بدن کمک می کند.
- تعادل هورمونی: برخی معتقدند که بین چرخه ماه و چرخه هورمونی زنان ارتباطی وجود دارد. حجامت در نیمه دوم ماه قمری، زمانی که سطح استروژن در بالاترین سطح خود است، می تواند به کاهش عوارض جانبی قاعدگی و تنظیم چرخه هورمونی کمک کند.
حجامت در روزهای اول ماه قمری نیز می تواند مفید باشد، به خصوص برای افرادی که مزاج سرد دارند. حجامت در روزهای آخر ماه قمری توصیه نمی شود، زیرا گفته می شود که در این زمان “خون” از کیفیت پایینی برخوردار است. انتخاب زمان مناسب حجامت علاوه بر ماه قمری، به عوامل دیگری مانند فصل، شرایط فردی، مزاج و بیماری های او نیز بستگی دارد. بنابراین، حتما قبل از انجام حجامت از طریق یک وب سایت طب ایرانی واجد شرایط تحقیقات کنید.
زمان روز
در طب سنتی، بهترین زمان برای حجامت در طول روز بین طلوع آفتاب و غروب آفتاب است. دلایل این امر به شرح زیر است:
- فعالیت بدن: در طول روز، فعالیت بدن در بالاترین سطح خود است و گردش خون نیز بهتر انجام می شود. حجامت در این زمان به خروج بهتر “خون فاسد” از بدن کمک می کند.
- تاثیر نور خورشید: گفته می شود که نور خورشید تاثیر مثبتی بر عملکرد “کبد” دارد. حجامت در زمانی که کبد فعال تر است می تواند به پاکسازی بهتر بدن کمک کند.
حجامت در صبح زود، زمانی که بدن هنوز کاملا بیدار نشده است، توصیه نمی شود. بهترین زمان برای حجامت در صبح حدود ۱ تا ۲ ساعت بعد از طلوع آفتاب است. حجامت در ظهر نیز می تواند مفید باشد، به خصوص برای افرادی که مزاج گرم دارند. حجامت در بعد از ظهر نیز می تواند مفید باشد، به خصوص برای افرادی که مزاج سرد دارند.
توجه به شرایط فردی
در طب سنتی، شرایط فردی نقش مهمی در انتخاب زمان مناسب برای حجامت دارد. عوامل متعددی باید در نظر گرفته شوند، از جمله:
- سن: حجامت برای کودکان زیر ۷ سال و افراد بالای ۷۰ سال توصیه نمی شود.
- جنسیت: حجامت برای زنان باردار و در دوران قاعدگی توصیه نمی شود.
- سلامت عمومی: افراد مبتلا به بیماری های حاد مانند سرطان، بیماری های قلبی، دیابت و بیماری های عفونی باید قبل از انجام حجامت با پزشک خود مشورت کنند.
- مزاج: در طب سنتی، هر فرد دارای “مزاج” خاصی است که از “چهار طبع” (گرم، سرد، خشک و تر) تشکیل شده است. زمان مناسب حجامت برای هر فرد باید با توجه به مزاج او تعیین شود.
- بیماری ها: حجامت می تواند برای درمان بیماری های مختلفی مانند سردرد، میگرن، کمردرد، آرتروز، فشار خون بالا، چربی خون بالا، دیابت و بیماری های پوستی مفید باشد. با این حال، انتخاب زمان مناسب حجامت برای هر بیماری باید با توجه به نظر متخصص طب سنتی انجام شود.
علاوه بر موارد بالا، نکات زیر را مد نظر داشته باشید:
- قبل از انجام حجامت، حتما با یک متخصص طب سنتی واجد شرایط مشورت کنید.
- از انجام حجامت در مراکز غیرمجاز و توسط افراد غیرمتخصص خودداری کنید.
- بعد از انجام حجامت، از فعالیت های سنگین و قرار گرفتن در معرض نور خورشید خودداری کنید.
- مایعات فراوان بنوشید و از غذاهای سالم و مقوی استفاده کنید.
در پایان باید بگوییم که حجامت در دوران بارداری، یائسگی و قاعدگی ممنوع است. افراد مبتلا به کم خونی، سوء تغذیه و ضعف سیستم ایمنی بدن باید با احتیاط بیشتری اقدام به حجامت کنند. قبل از انجام حجامت، با یک متخصص طب سنتی مانند متخصصان مجموعه یسنا مشورت کنید.