- نام لاتین: levothyroxine sodium
- نام فارسی: لووتیروکسین سدیم
- مصرف در حاملگی: A
- گروه درمانی – دارویی: هورمون تیروئید (T4) صناعی – جایگزین هورمون تیروئید، ضدنئوپلاسم
اشکال دارویی:
Tab: 50, 75, 100mcg
Gelatin Cap: 50, 100mcg
فارماکوکینتیک – دینامیک ، مکانسیم اثر:
اگر چه مکانیسم اثر هورمون‌های تیروئیدی به خوبی شناخته نشده است اما عقیده بر این است‌که بیشتر اثرات آنها از طریق‌کنترل روپوش DNA و سنتز پروتئین‌ها صورت می‌گیرد.
لووتیروکسین (T4) به دنبال تجویز خوراکی به طور متغیر اماکافی از دستگاه گوارش هذب می‌شود که در صورت ناشتابودن جذب آن افزایش می‌یابد اتصال پروتئین این دارو خیلی زیاد (%۹۹) است و بیشتر با TBG وکمتر از آن با TBPA و یا آلبومین است. نیمه عمر دارو در افراد یوتیروئید ۷-۶ روز است.
در افراد هیپرتیروئید نیمه عمرکاهش و در هیپوتیروئید نیمه عمر افزایش می‌یابد. متابولیسم بیتشرکبدی -کلیوی و دفع صفراوی است.
مصرف برحسب اندیکاسیون:
درمان هیپوتیروئیدی – کومای میکزدم
تداخلات مهم:
دارویی:
- کلستیرامین جذب لووتیروکسین را کاهش می‌دهد.
- لووتیروکسین میزان تـاثیر انسـولین و داروهای کاهنده قند خون را تغییر می‌دهد.
- فنی‌توئین وریدی سطح تیروکسین آزاد را افزایش می‌دهد.
- در مصرف همزمان هورمون‌های تیروئیدی با ضدانعقادهای خوراکـی دوزداروی دوم دوباره تنظیم شود.
- مصرف استروژن‌ها TBG را افزایش داده و از تاثیر هورمون‌های تیروئیدی مـی‌کاهد.
- هورمون‌های تیروئید ممکن است از تاثیر برخی داروهای بتابلوکر یا دیگـوکسین بکـاهند و سطح سـرمـی تئوفیلین را افزایش دهند.
- مصرف سمپاتومیمتیک‌ها (اپی‌نفرین) خطر بروز نارسایی کرونر را افزایش می‌دهد.
آزمایشگاهی:
- کاهش غلظت TBC (در آکرومگالی، آندروژن و کورتیکواستروئیدها).
- افزایش غلظت TBG (در بارداری – مصرف استروژن‌ها – هپاتیت عفونی).
- داروهای زیر سطح T4 را پایین می‌برند: پاراآمینوسالسیلیک اسید -آمینوگلوتتماید – استروئیدکا انابولک – باربیتورات‌ها -کاربامازس، کلستیرامین کورتیکواستروئیدها – دیازپام – دانازول – هپارین وریدی -کربنات لیتیـم – نیتروپروساید، فـنیل بـوتازون فنی‌توئین – پروپرانولول – رزورسینول (در صورت مصرف موضعی زیاد) – سالیسیلات‌ها (در دوزهای بالا) و سولفونیل اوره.
- داروهای زیر سطح T4 سرم بالا نشان می‌دهند: آمیودارون، کلوفیبرات – قرص‌های ضدبارداری خوراکی، استروژن‌ها – انسولین – متادون -پرفنازین.
موارد منع مصرف و احتیاط:
منع مصرف: مبتلایان به سکته قلبی که هیپوتیروئید نیستند – مبتلایان به تیروتوکسیکوزکه تحت درمان قرار نگرفته‌اند، در مبتلایان به نارسایی آدرنال، حساسیت به دارو
احتیاط: پرفشاری خون، آنژین صدری، سایر اختلالات قلبی، عروقی، نارسایی کلیوی، ایسکمی، سالمندان دیابت شیرین، دیابت بی‌مزه، میکزدم، طی دوره شیردهی
عوارض جانبی:
شایع‌ترین: عصبی‌بودن، بی‌خوابی، لرزش، تاکـی‌کاردی، تپش قلب
مهم‌ترین: آریتمی و ایست قلبی
سایر عوارض: سردرد، آنژین صدری، پرفشاری خون، تغییر اشتها، تهوع، اسهال، بی‌نظمی قاعدگی،کرامپ عضله پا کاهش وزن – تعریق – عدم تحمل حرارت – تب – بلوغ زودرس استخوان‌ها درکودکان و نوزادان، هیپرتانسیون خفیف داخل جمجمه‌ای
مصرف در بارداری و شیر دهی:
هورمون‌های تیروئیدی چندان از جفت عبور نمی‌کنند.
تجربه استفاده بالینی از آن طی دوره بارداری هیج عارضه‌ای را برای جنین نشان نداد. مقدار نـاچیزی از هورمون‌های تیروئیدی در شیر مادر ترشح مـی‌شودکه فاقد عوارض جانبی جدی است. با این وصف برای مادران شیرده با احتیاط تجویز شود.
مسمومیت و درمان:
علایم: سردرد -تحریک‌پذیری – عصبی‌بودن -تعریق – تاکی‌کاردی -افزایش حرکات روده‌ای -بی‌نظمی قاعدگی – تپش قلب -تهوع – روان‌پریشی – تشنج و تب -آنژین صدری یا CHF -شوک، آریتمی
درمان: کاهش دوزدارو – یا قطع موقت آن با شروع با دوز پایین‌تر -کاهش جذب گوارشـی – دیگـوکسین پروپرانولول -استامینوفن
توجهات پزشکی – پرستاری ، آموزش بیمار – خانواده:
- با مصرف لووتیروکسین سطح T4 سرم طی ۲۴ ساعت و سطح سرمی T3 طــی ۳ روز بـالا مـی‌رود.
- قطع مصرف لووتیروکسین با جایگزینی لیوتیرونین به جای آن لازم است.
- مصرف لووتیروکسین در افراد بدون مشکل تیروئیدی تاثیری بر روی وزن بیمار ندارد.
- عدم مصرف این دارو با داروهای ضداشتـها استفاده از این دارو در درمان چاقی توصیه نمی‌شود.
- درکودکان: ریزش موقت و نسبی موی سر طی چند ماه اول درمان.
- در نوزادان تازه به دنیا آمده: انجام آزمون‌های TSH یا T4 و شروع دارودرمانی (گاه تا پایان عمر) در صورت کمبود هورمون‌های تیروئیدی در صورتی‌که سطح TSHکودک در ایـن مدت طبیعی بماند دیگر نیازی به درمان نیست.
- مصرف دارو صبح ترجیحآ قبل از صبحانه.
- عدم قـطع خودسرانه دارو.
- گاه دارو برای مدت طولانی و یا همه عمر باید مصرف شود.
- در صورتی کـه قـرار است بیمار آزمون برداشت ید رادیواکتیو انجام دهد باید مصرف لووتیروکسین از ۴ هفته قبل قطع شود.