- نام لاتین: risperidone
- نام فارسی: ریسپریدون
- مصرف در حاملگی: C
- گروه درمانی – دارویی: مشتق بنزی سوکسازول – آنتیسایکوتیک
اشکال دارویی:
Tab: 1mg, 2mg, 3mg, 4mg
فارماکوکینتیک – دینامیک ، مکانسیم اثر:
آنتاگونیست مونوآمینرژیک با تمایل زیاد بهگیرنده ۵H2 سروتونینی و تا حدکمتر به گیرنده D2 دوپامینی، اثر آنتیسایکوتیکی از طریق مهار این رسپتورها. جذب سریع به دنبال مصرف خوراکی، شروع اثر ٢-١ هفته بعد از شروع درمان، توزیعگسترده در بدن ، مدت رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی ٢ ساعت پس از مصرف و زمان رسیدن به غلظت ثابت پلاسمایی ۵ روز، نیمه عمر متوسط نهایی حذفـی ١٩.۵ ساعت طی یک مطاله گزارش شده است. متابولیسـم کبدی، دفع بیشتر کلیوی و مقداری مدفوعی.
مصرف برحسب اندیکاسیون:
درمان اختلالات سایکوتیک (روان پریشی).
تداخلات مهم:
دارویی:
- افزایش کلیرانس دارو در مصرف با کاربامازپین
- کاهش کـلیرانس دارو تـوسط کـلوزاپـین و احتمال ایجاد مسمومیت
- تشدید اثرات تضعیفی CNS در مصرف اتانول و سایر داروهـای دارای ایـن ویژگی
- افزایش اثرات عوامل ضدفشارخون؛ ۵) آنتاگونیزهکردن اثرات لوودوپا و آگونیستهای دوپامین
آزمایشگاهی:
- احتمال افزایش سطح پرولاکتین سرمی.
موارد منع مصرف و احتیاط:
منع مصرف: حساسیت، مادران شیرده
احتیاط: فاصله QT طولانی، بیماری قلبی – عروقی، دهیدراتاسیون، هیپوولمی، سابقه تشنج یـا افـراد در معرضگرما شدید یا دارای شرایط تاثیرگذار بر پاسخهای متابولیسمی یا همودینامیکی.
عوارض جانبی:
شایعترین: خوابآلودگی، علایم خارج هرمی، سردرد، بیخوابی، بیقراری، افسـردگـی، ریـنیت، یـبوست، تهوع، استفراغ، سوءهاضمه.
مهمترین: سندرم نورولپتیک زخم
سایر عوارض: دیسکینزی تاخیری، حالات پرخاشگری، تاکـیکاردی، درد سـینه، کـاهش فشـارخون در وضعیت ایستاده، طولانیشدن ·QT سینوزیت، فارنژیت، بینایی غیرطبیعی، سرفه، راش، خشکی پوست، حساسیت به نور، درد مفصل، کمردرد، تب، عفونت دستگاه تنفس فوقانی.
مصرف در بارداری و شیر دهی:
قطع شیردهی در صورت الزام به مصرف دارو
مسمومیت و درمان:
علایم: خوابآلودگی، تاکیکاردی، هیپوتانسیون، علایم خارج هرمی، تشنج.
درمان: انجام اقدامات حمایتی؛ تخلیه معده، تجویز ذغال فعال به همراه یک مسهل، بررسی وجود آریتمی با مانیتورینگ بیمار و درمان آریتمی در صورت مشاهده.
توجهات پزشکی – پرستاری ، آموزش بیمار – خانواده:
- در صورت جایگزینی یک داروی ضدسایکوتیک دیگر با رسپیریدون، قـطع فـوری داروی اول
- در کودکان، ایمنی و کارآیی مشخص نمیباشد.
- تغییر حالت از نشسته به خوابیده یا خوابـیده ایسـتاده بـه آهستگی
- پرهیز از رانندگی و کار در ماشینآلات دقیق تا مشخصشدن آثار دارو
- مشورت با پزشک به محض تصمیم به بارداری.