چه زمانی برای ماموگرافی مناسب است؟

آیا می‌دانید بهترین زمان برای انجام ماموگرافی چه زمانی است؟ ماموگرافی در چه سنی انجام میشود؟ یکی از سوالاتی که اغلب مراجعه کنندگان از متخصص زنان می‌پرسند این است که آیا برای انجام آزمایش ماموگرافی زمان خاصی وجود دارد؟ همان‌طور که می‌دانید به غربالگری برای تشخیص سرطان سینه ماموگرافی گفته می‌شود. در این روش با کمک اشعه ایکس بافت پستان از نظر وجود هر گونه ناهنجاری یا توده غیرعادی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

ماموگرافی سینه راهی برای تشخیص زودهنگام سرطان سینه است. با توجه به اینکه سرطان سینه یکی از اصلی‌ترین دلایل مرگ و میر در زنان است، توصیه می‌شود زنان بالای ۳۵ سال سالانه آزمایش‌های مربوط به ماموگرافی را انجام دهند چراکه تشخیص زود هنگام شانس بهبودی فرد را افزایش می‌دهد.

در پاسخ به سوال افرادی که می‌پرسند بهترین سن برای انجام ماموگرافی چه سنی است باید این‌گونه پاسخ داد که مناسب‌ترین سن برای انجام این آزمایش به نوع ماموگرافی بستگی دارد. آزمایش ماموگرافی بطور کلی به دو دسته تقسیم می‌شود:

1. ماموگرافی تشخیصی
2. ماموگرافی غربالگری

بطور کلی انجام ماموگرافی برای زنان زیر ۳۵ سال مجاز نمی‌باشد مگر آنکه متخصص جراحی پستان تشخیص دهد که باید ماموگرافی انجام شود. در طول متن این موضوع را بیشتر مورد بررسی قرار خواهیم داد. در دوران شیردهی یا بارداری انجام ماموگرافی منعی ندارد اما بطور کلی توصیه نمی‌شود مگر آنکه متخصص در معاینه بالینی ناهنجاری ظاهری یا وجود توده در بافت سینه را تشخیص داده باشد. باتوجه به تراکم بالای بافت سینه‌ها در دوران شیری به دلیل پر بودن غدد شیری، ممکن است نتایج این آزمایش به صورت کاذب مثبت شود به همین خاطر اگر در دوران بارداری به سر می‌برید بهتر است ۳ ماه پس از پایان دوره شیردهی اقدام به انجام ماموگرافی کنید.

بهترین زمان برای انجام ماموگرافی

به توصیه متخصصان بهترین زمان انجام ماموگرافی یک هفته پس از پایان قاعدگی است. برای انجام ماموگرافی سینه‌ها میان دو پدال فشرده می‌شوند تا تصویر واضحی بر روی مانیتور دستگاه تشکیل شود. درد حاصل از این فشار چندان غیر قابل تحمل نیست. اما با توجه به اینکه در دوره قاعدگی و هچنین در سندروم پیش از قاعدگی که حدود یک هفته قبل از شروع چرخه قاعدگی است سینه‌ها در حساس‌ترین حالت خود به سر می‌برند متخصصان توصیه می‌کنند در این دوره برای انجام ماموگرافی مراجعه نکنید.

یک هفته پس از شروع قاعدگی و در روزهای پایانی پریود ترشح هورمون‌ها کمتر شده و دیگر تاثیری بر روی بافت سینه‌ها ندارند از همین‌رو فرد درد زیادی را متحمل نمی‌شود. چنانچه سینه‌های حساسی دارید و فشار دستگاه ماموگرافی برایتان بسیار آزاردهنده بود حتما موضوع را به ماموگرافر اطلاع دهید تا موقعیت قرارگیری سینه‌ها را تغییر دهد.

 بهترین سن برای ماموگرافی

بهترین سن برای انجام ماموگرافی پس از ۳۵ سالگی است. به زنانی که در سنین زیر ۳۵ سالگی به سر می‌برند توصیه می‌شود برای کنترل سرطان سینه سونوگرافی سینه انجام دهند چراکه تست ماموگرافی زیر ۳۵ سال مجاز نخواهد بود. اما همان‌طور که کمی پیش هم اشاره کردیم بهترین سن برای انجام ماموگرافی به نوع آن بستگی دارد. ماموگرافی به دو دسته تقسیم می‌شود:

• ماموگرافی غربالگری: خانم‌های بالای ۴۰ سال باید این ماموگرافی را انجام دهند. خانم‌های بالای ۴۰ سال که در خانواده سابقه فرد مبتلا به سرطان سینه دارند (مادر، خواهر، دختر) باید پس از سن ۴۰ سالگی سالی یک بار غربالگری سینه را انجام دهند. به خانم‌های بالای ۴۰ سال که سابقه خانوادگی ندارند توصیه می‌شود هر ۲ سال یک بار این آزمایش را انجام دهند.
• ماموگرافی تشخیصی: در این نوع ماموگرافی محدودیت سنی وجود دارد چراکه برای تشخیص انجام می‌شود. بنابراین هر زمان که علائم بروز سرطان سینه یا وجود بافتی غیرطبیعی در سینه احساس شود فرد باید ماموگرافی تشخیصی را انجام دهد.

ماموگرافی در بارداری

چه زمانی برای انجام ماموگرافی مناسب است؟ آیا زنان باردار نیز می‌توانند تست ماموگرافی دهند؟ از آنجایی که برای انجام این آزمایش از اشعه ایکس بسیار خفیف استفاده می‌شود، انجام ماموگرافی در دوره بارداری منع خاصی ندارد. اما با این حال انجام این تست در دوره بارداری توصیه نمی‌شود مگر آنکه در معاینه بالینی پزشک ناهنجاری ظاهری یا وجود توده در بافت سینه را تشخیص دهد.

ماموگرافی در شیردهی

یکی دیگر از دغدغه‌ها برای زنانی که در دوران شیردهی به سر می‌برند این است که آیا این زمان برای انجام ماموگرافی زمان مناسبی است یا خیر؟ توجه داشته باشید که انجام ماموگرافی در دوران شیردهی خطری برای نوزاد در پی نخواهد داشت. اما در دوران شیردهی شیرهای جمع شده در غدد پستان موجب تراکم بافت پستان می‌شود. متراکم بودن بافت پستان شناسایی ناهنجاری‌های احتمالی را کاهش می‌دهد.

از همین‌رو توصیه می‌شود انجام تست ماموگرافی را به سه ماه پس از پایان دوران شیردهی موکول کنید تا احتمال نتایج مثبت و منفی کاذب کاهش یابد. چنانچه بالای ۴۰ سال به سر می‌برید و در دوران شیردهی نیز هستید، اگر ناهنجاری در سینه تشخیص داده شود طبق مشورت و تجویز پزشک می‌توان ماموگرافی را انجام داد چراکه در این سن ریسک ابتلا به سرطان سینه بالا است و با تشخیص زود هنگام می‌توان شانس بهبودی را به مراتب افزایش داد.

محدودیت‌های ماموگرافی که در زمان نامناسب انجام می‌شود

ماموگرافی بهترین روش تشخیص سرطان سینه است اما با این وجود ممکن است محدودیت‌هایی نیز داشته باشد. برای مثال اگر در زمان مناسبی برای انجام تست ماموگرافی مراجعه نکنید ممکن است با نتایج مثبت و منفی کاذب روبه‌رو شوید.

نتایج منفی کاذب ماموگرافی

این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که نتیجه آزمایش وجود توده سرطانی را تکذیب کند. طی بررسی‌های انجام شده معمولا آزمایشات مربوط به ماموگرافی از هر ۵ مورد قطعی سرطان سینه یک مورد را به اشتباه منفی تشخیص می‌دهد. در چنین شرایطی باید آزمایشات تکمیلی چون بیوپسی یا سونوگرافی سینه انجام شود.

نتایج مثبت کاذب ماموگرافی

نتیجه مثبت کاذب نیز زمانی رخ می‌دهد که آزمایش به اشتباه وجود توده سرطانی را تشخیص می‌دهد. نتایج مثبت کاذب معمولا زمانی رخ می‌دهند که فرد در دوران بارداری یا شیردهی اقدام به انجام این آزمایش کرده باشد. با توجه به اینکه سینه زنان در سنین جوانی بافتی متراکم دارد ممکن است نتایج ماموگرافی هر توده خوش خیمی را توده سرطانی تلقی کرده و به صورت کاذب مثبت شود. به همین خاطر در سنین کمتر از ۳۵ سالگی انجام این تست توصیه نمی‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با کلینیک دکتر هدایی و اطلاع از شیوه دریافت خدمات ماموگرافی کافی است به وب سایت دکتر هدایی مراجعه کنید و در صفحه ماموگرافی روند را پیگیری کنید.