محک

زنده‌یاد پروفسور پروانه وثوق مدرک دکترای عمومی خود را در سال ۱۳۴۲ از دانشکده علوم پزشکی تهران دریافت کردند و دوره‌های تخصصی و فوق تخصصی‌ در زمینه‌ خون و سرطان‌شناسی را در دانشگاه‌های کمبریج، ماساچوست و ایلینوی گذراندند. ایشان پس از اتمام دوره تحصیلات تکمیلی پزشکی خود در دانشگاه واشنگتن به عنوان دستیار در بیمارستانی در آمریکا مشغول به کار شدند.

پروفسور وثوق پس از بازگشتشان در دهه ۵۰ به کشور، با دکتر مردآویژ آل‌بویه آشنا شدند. ایشان به همراه دکتر آل‌بویه و سایر متخصصان خون و انکلوژی، نخستین درمانگاه سرپایی انواع بیماری‌های سرطانی را در بیمارستان شهدای تجریش راه اندازی کردند؛ در این درمانگاه که از سوی انجمن سرطان ایران راه‌اندازی شده بود، خدمات درمانی به صورت رایگان به بیماران ارائه می‌شد. همچنین به همت ایشان و سایر همکارانشان بود که انجمن تالاسمی ایران تأسیس شد.

پروفسور وثوق در سال‌های آغازین فعالیتشان در ایران، تمامِ وقت خود را به درمان بیماران در بیمارستان کودکان حضرت علی اصغر اختصاص می‌دادند چراکه راهروهای بخش هماتولوژی و انکولوژی، مملوء از کودکان مبتلا به بیماری‌های سرطان و تالاسمی بود که پناهی جز پروفسور پروانه وثوق نداشتند. ایشان با هزینه شخصی خود، اتاق‌های این بخش را برای کودکان تجهیز کرده و تلاش می‌کردند تا کودکان در فضایی مناسب درمان شوند.

از سوی دیگر برگزاری کنفرانس‌ها و گردهمایی‌های علمی درباره بیماری تالاسمی از سوی ایشان و همکارانشان و آگاهی‌بخشی به جامعه علمی و عموم مردم درباره شیوه‌های درمانی تالاسمی موجب شد تا بهبود بیماران به سرعت ممکن شود و بیماری تالاسمی کاهش محسوسی داشته باشد.

پس از آنکه تلاش‌های پروفسور پروانه وثوق در درمان تالاسمی در ایران به ثمر نشست، ایشان و سایر متخصصانی چون دکتر مردآویژ آل‌بویه بر درمان کودکان مبتلا به سرطان متمرکز شدند. با توجه به تحصیلات تخصصی و تجربه پروفسور وثوق، برنامه‌های تشخیصی و درمانی کودکان مبتلا به سرطان در ایران با تمرکز بر برنامه‌های درمانی به‌روز در اروپا و آمریکا اجراء شد و با تلاش‌های مستمر ایشان و دکتر مردآویژ آل‌بویه، گروه انکولوژی کودکان در ایران جایگاهی ویژه یافت و مقالات علمی معتبری از سوی این دو شخصیت، در سطح بین‌المللی انتشار یافت.

در ادامه فعالیت پروفسور وثوق در بیمارستان حضرت علی اصغر برای درمان کودکان مبتلا به سرطان، آشنایی ایشان با سعیده قدس بنیان‌گذار مؤسسه محک رقم خورد. سعیده قدس برای پیگیری درمان فرزند مبتلا به سرطان خود، توسط دکتر مردآویژ آل‌بویه به پروفسور وثوق معرفی شدند. این آشنایی در آن سال‌ها، در راهروهای شلوغ بیمارستان حضرت علی اصغر که آن زمان مملوء از کودکان مبتلا به سرطان بود، دغدغه‌ی تشکیل مؤسسه‌ای برای حمایت از کودکان مبتلا به سرطان را در سعیده قدس ایجاد کرد. پس از تأسیس محک در سال۱۳۷۰ پروفسور وثوق همکاری خود را به عنوان رئیس هیأت امناء این مؤسسه آغاز کرد.

مهمترین رؤیای پروفسور وثوق تأسیس بیمارستان فوق تخصصی سرطان کودکان محک بود که در سال ۱۳۸۶ فعالیتش را آغاز کرد و ایشان در آن سال‌ها به صورت داوطلبانه سرپرستی تیم پزشکی این بیمارستان را بر عهده داشتند.

پروفسور وثوق پایه‌گذار انکولوژی نوین در ایران بودند و زندگی خود را صرف بهبودی کودکان مبتلا به سرطان کردند. پروفسور وثوق پس از حضور دائمی‌شان در مؤسسه محک، تنها در روزهای جمعه فرصت داشتند که میزبان خانواده و دوستانشان باشند و سایر روزهای هفته را به درمان کودکان مبتلا به سرطان، آموزش دانشجویان و به اشتراک‌گذاری دانش تخصصی خود با سایر متخصصان، اختصاص می‌دادند.

عضویت محک در انجمن آی. سی. سی با رایزنی‌ها و تلاش‌های بی وقفه پروفسور پروانه وثوق و دکتر مردآویژ آل‌بویه انجام گرفت که زمینه دستیابی با جامعه علمی بین‌اللملی و دستیابی به برنامه به‌روز درمانی را رقم زدند.

دکتر پریوش لاجوردی عضو هیأت امناء مؤسسه محک، نقل می‌کنند که پروفسور پروانه وثوق حتی در شب قبل از درگذشتشان، به فکر کودکان مبتلا به سرطان در محک بودند؛ اما متأسفانه زندگی فرصت دیگری برای بهره‌مندی از دانش، مهر و تخصص ایشان را نداد و سرانجام در صبح روز یکشنبه ۲۹ اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۲ بدرود حیات گفتند.

میراث ماندگار پروفسور پروانه وثوق در مؤسسه محک در سال‌های پس از درگذشتشان، توسط سایر پزشکان متخصص محک، شاگردان و همکاران ایشان حفظ شد تا دستان کودکان مبتلا به سرطان سرزمینمان هیچ‌گاه تنها نماند.

نظر خود را بیان کنید