آلزایمر شایع ترین علت زوال عقل است. یک اصطلاح کلی برای از دست دادن حافظه و سایر توانایی های شناختی جدی که در زندگی روزمره تداخل ایجاد می کند. بیماری آلزایمر ۶۰ تا ۸۰ درصد موارد زوال عقل را تشکیل می دهد.
آلزایمر بخشی طبیعی از پیری نیست. در واقع تمام سالمندان به آلزایمر دچار نمی شوند. با این حال بیشترین عامل خطر شناخته شده برای این بیماری، افزایش سن است. اکثر افراد مبتلا به آلزایمر بیشتر از ۶۵ سال سن دارند. اما آلزایمر فقط بیماری پیری نیست. تقریبا ۲۰۰ هزار آمریکایی زیر ۶۵ سال به آلزایمر مبتلا هستند که به آن آلزایمر زودرس می گویند.
این بیماری با گذشت زمان بدتر می شود. آلزایمر یک بیماری پیشرونده است، جایی که علائم زوال عقل طی چند سال به تدریج بدتر می شود. در مراحل اولیه، فرد فقط دچار فراموشی خفیف می شود، اما با گذشت زمان و رسیدن به مراحل آخر این بیماری، افراد توانایی مکالمه و پاسخ دادن به محیط خود را از دست می دهند.
بیشتر بدانید: چه زمانی نوار مغز باید گرفته شود؟
آلزایمر ششمین علت اصلی مرگ و میر در آمریکا است. به طور متوسط ، فرد مبتلا به آلزایمر چهار تا هشت سال پس از تشخیص زندگی می کند، اما بسته به عوامل دیگر می تواند تا ۲۰ سال نیز به زندگی خود ادامه دهد.
آلزایمر در حال حاضر هیچ درمانی ندارد و درمان هایی که توسط پزشکان انجام می شود، در جهت کند کردن پیشرفت بیماری است. اگرچه درمان های فعلی نمی توانند پیشرفت آلزایمر را متوقف کنند، اما می توانند به طور موقت باعث بهبود علائم زوال عقل شوند و کیفیت زندگی افراد مبتلا به آلزایمر و مراقبان آنها را بهبود ببخشد.
علائم آلزایمر
شایع ترین علامت اولیه از علائم آلزایمر، دشواری در یادآوری اطلاعات جدید است. از دیگر علائم این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش توانایی در به خاطر سپردن و یادآوری مجدد اطلاعات جدید مثل فراموش کردن قرار ملاقات
- اختلال در درک مطالب و استدلال آن ها و قضاوت و داوری کردن مثل ناتوانی در تصمیم گیری
- اختلالات تجسمی مثل بروز مشکلاتی در بینایی یا تشخیص چهره و اشیا مثل عدم توانایی در لباس پوشیدن
- اختلال در ادای کلمات و حرف زدن یا خواندن و نوشتن مثل مکث در حین گفت و گو برای یافتن کلمه مناسب
- تغییر در شخصیت و رفتار مثل آشفتگی، تغییر در حس شوخ طبعی، بی تفاوتی و…
درست مثل بقیه بدن، مغز ما با افزایش سن تغییر می کند. بیشتر ما سرانجام با به خاطر سپردن بعضی چیزها متوجه برخی از کندی تفکرات و مشکلات گاه به گاه می شویم. با این حال، از دست دادن جدی حافظه، گیجی و سایر تغییرات عمده در نحوه کار ذهن ما ممکن است نشانه از بین رفتن سلول های مغزی باشد.
چه عواملی باعث بیماری آلزایمر می شود؟
دانشمندان هنوز به درستی پی نبرده اند که چه چیزی باعث بیماری آلزایمر می شود. در افراد مبتلا به آلزایمر زودرس، جهش ژنتیکی ممکن است دلیل اصلی بروز این بیماری باشد. آلزایمر دیررس از یک سری تغییرات مغزی پیچیده ناشی می شود که طی دهه ها اتفاق می افتد. علل این بیماری احتمالا شامل ترکیبی از عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی و سبک زندگی است. اهمیت هر یک از این عوامل در افزایش یا کاهش خطر ابتلا به آلزایمر می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد.
بیشتر بدانید:دانستنی هایی در مورد انواع واکسن کرونا
یکی از رازهای بزرگ بیماری آلزایمر این است که چرا این بیماری تا حد زیادی افراد مسن را درگیر می کند. تحقیقات در مورد پیری طبیعی مغز، در حال بررسی این سوال مهم است. به عنوان مثال ، دانشمندان در حال بررسی این نکته هستند که چگونه تغییرات وابسته به سن در مغز، ممکن است به سلول های عصبی آسیب برساند و بر انواع دیگر سلول های مغزی تأثیر بگذارد. این تغییرات وابسته به سن شامل آتروفی (کوچک شدن) قسمت های خاصی از مغز، التهاب، آسیب عروقی، تولید مولکول های ناپایدار به نام رادیکال های آزاد و اختلال در عملکرد میتوکندری (تجزیه تولید انرژی در سلول) است.
ژنتیک و سابقه خانوادگی هم می تواند یکی از دلایل بروز این بیماری باشد. تحقیقات انجام شده توسط پزشکان نشان داده است که ژنی به نام آپولیپو پروتئین E در افراد، عامل ایجاد آلزایمر در آن ها مخصوصا در سالمندان است.
عوامل بهداشتی، محیطی و سبک زندگی که می توانند در بیماری آلزایمر نقش داشته باشند.
تحقیقات نشان می دهد عوامل زیادی فراتر از ژنتیک ممکن است در پیشرفت و روند بیماری آلزایمر نقش داشته باشند. به عنوان مثال، بیماری های عروقی مانند بیماری های قلبی، سکته مغزی و فشار خون بالا و همچنین شرایط متابولیکی مانند دیابت و چاقی، می تواند در ابتلا به آلزایمر نیز موثر باشد.
یک رژیم غذایی سالم و مغذی، فعالیت بدنی، مشارکت اجتماعی و فعالیت های تحریک کننده ذهنی، به افراد مسن کمک میکنند تا شرایط فیزیکی خود را بهتر حفظ کنند. این عوامل همچنین ممکن است به کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر نیز کمک کنند.