دکتر یونس مرادی
پزشک عمومی
این مقاله تایید شده است اما تنها جنبه اطلاع رسانی دارد.
✚ هشدار: تجويز و تعيين دوز دارو به عهده پزشک معالج می باشد و مجله سلامت هيچگونه مسئوليتی در خصوص مصرف خودسرانه دارو ندارد.

آزیترومایسین

azithromycin
نام های تجاری آزیترومایسین :
Zithromax
لیست کامل اطلاعات دارویی آزیترومایسین

قرص آزیترومایسین برای چیست

آزیترومایسین، قرص خوراکی

شاید این روزها، به واسطه شیوع گسترده کویید ۱۹، اسم قرص آزیترومایسین زیاد به گوش تان خورده باشد، بله آزیترومایسین به عنوان بخشی از ترکیب درمانی احتمالی برای مبتلایان به کووید ۱۹ تحت مطالعات فراوان قرار گرفته است. البته تاثیرگذاری این دارو هنوز به طور کامل تایید نشده است. در این مطلب به اطلاعاتی که نیاز است در مورد این دارو بدانید می پردازیم. لطفا با ما همراه باشید.


آزیترومایسین چیست؟

قرص خوراکی آزیترومایسین به عنوان یک داروی عمومی و با نام تجاری Zithromax موجود است. آزیترومایسین به عنوان قرص و سوسپانسیون موجود است که هر دو از طریق خوراکی مصرف می شوند. همچنین به عنوان قطره چشم و فرم داخل وریدی نیز موجود است که برای تهیه آن به نسخه پزشک نیاز است. آزیترومایسین برای درمان عفونت های ناشی از باکتری های خاص استفاده می شود.


هشدارهای مهم در مورد آزیترومایسین:

هشدار ریتم قلب غیر طبیعی. در بعضی از افراد، آزیترومایسین ممکن است باعث ایجاد ضربان قلب غیرطبیعی به نام سندرم QT طولانی، شود. خطر ابتلا به این وضعیت در صورتی که مشکلاتی در رابطه با ضربان قلب داشته باشید یا داروهای دیگری مصرف کنید که ممکن است باعث طولانی شدن فاصله QT شود، نیز افزایش می یابد. این خطر در بزرگسالان مسن بیش از سایرین دیده می شود.

طولانی شدن فاصله QT بسیار جدی است و حتی ممکن است در برخی موارد کشنده باشد. اگر مشکلاتی در رابطه با ضربان قلب دارید، قبل از مصرف آزیترومایسین حتما آن را با پزشک خود در میان بگذارید. همچنین قبل از شروع مصرف این دارو به پزشک خود درباره تمام داروهای دیگری که مصرف می کنید نیز اطلاعات کاملی بدهید.

هشدار اسهال ناشی از آنتی بیوتیک. تقریباً تمام آنتی بیوتیک ها از جمله آزیترومایسین می توانند باعث اسهال شوند. این دارو ممکن است باعث ایجاد اسهال خفیف تا التهاب شدید روده بزرگ شما شود که می تواند بسیار خطرناک باشد. در صورت بروز اسهال شدید یا اسهالی که پس از قطع مصرف این دارو هنوز هم ادامه دارد، با پزشک خود تماس بگیرید.

هشدار مشکلات کبدی. در موارد نادر، مصرف آزیترومایسین می تواند باعث بروز مشکلات کبدی شود. اگر در حال حاضر به بیماری کبدی مبتلا هستید، مصرف این دارو می تواند عملکرد کبد را با اختلال مواجه کند. در طول درمان با آزیترومایسین، ممکن است پزشک شما نیاز به نظارت بر عملکرد کبد شما نیز داشته باشد و گاهی حتی ممکن است آزمایش خون را برای بررسی چگونگی عملکرد کبد شما نیز تجویز کنند. در صورتی که پزشک متوجه مشکلی در کبد شود یا ببیند که عملکرد کبد به صورت قابل قبول نیست، ممکن است از تجویز این دارو برای فرد جلوگیری کند.

هشدار میاستنیا گراویس. میاستنیا گراویس شرایطی است که باعث ایجاد علائمی مانند ضعف در عضلات مورد استفاده برای حرکت می شود. مصرف آزیترومایسین می تواند علائم میاستنی گراویس را بدتر کند، همچنین می تواند یک بیماری مشابه به نام سندرم میاستنیک ایجاد کند. اگر مبتلا به میاستنی گراویس هستید، حتما قبل از مصرف آزیترومایسین در مورد شرایط تان با دکتر صحبت کنید.


کاربرد آزیترومایسین

عوارض آزیترومایسین

معمولا آزیترومایسین برای درمان عفونت های ناشی از باکتری های خاص استفاده می شود. به یاد داشته باشید که نباید از این دارو برای درمان عفونت های ناشی از ویروس ها مانند سرماخوردگی استفاده شود. آزیترومایسین ممکن است در ترکیب با آنتی بیوتیک های دیگر در هنگام استفاده برای درمان عفونت هایی نظیر مایکوباکتریوم آویوم کمپلکس (MAC) و برخی از عفونت های انتقال یافته آمیزشی (STI) استفاده شود.

چگونه کار می کند

آزیترومایسین با جلوگیری از تکثیر باکتری ها (ساختن باکتری های بیشتر) کار می کند. این عمل باکتری ها را از بین می برد و عفونت شما را درمان می کند.


عوارض جانبی آزیترومایسین

قرص خوراکی آزیترومایسین باعث خواب آلودگی نمی شود، اما می تواند عوارض جانبی دیگری ایجاد کند.

عوارض شایع قرص آزیترومایسین می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • اسهال
  • حالت تهوع
  • درد شکمی
  • استفراغ
  • سردرد

اگر این اثرات خفیف باشند، ممکن است طی چند روز یا چند هفته از بین بروند. اما اگر دیدید شدیدتر هستند یا از بین نمی روند، لازم است که با پزشک خود صحبت کنید.


عوارض جانبی جدی آزیترومایسین

در صورت بروز عوارض جانبی جدی، فوراً با پزشک تماس بگیرید. اگر علائم شما به قدری شدید است که احساس می کنید کاملا شما را احاطه کرده اند، سریعا با اورژانس تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی می تواند شامل موارد زیر باشد:

مشکلات کبدی. علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • خستگی یا ضعف
  • از دست دادن اشتها
  • درد در قسمت بالای شکم
  • ادرار تیره رنگ
  • زرد شدن پوست یا سفیدی چشم شما

طولانی شدن QT، که می تواند باعث ضربان سریع یا نامنظم قلب شود. علائم شامل موارد زیر است:

  • احساس لرز در قفسه سینه
  • نفس نفس زدن در خواب
  • غش کردن

عکس العمل های آلرژیک. علائم شامل موارد زیر است:

  • سختی در نفس کشیدن
  • تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو
  • کهیر
  • واکنش های شدید پوستی مانند سندرم استیونز-جانسون، واکنش پوستی گزانتوماتوز (acute generalized exanthematous pustulosis) یا نکرولیز اپیدرمال سمی، که می تواند باعث بروز علائمی مانند قرمزی پوست، تاول زدن پوست یا ریختن سلول های مرده پوست شود.

اسهال ناشی از باکتری به نام کلوستریدیوم سخت. علائم بیماری علاوه بر اسهال شامل موارد زیر است:

تنگی پیلوریک هیپرتروفیک نوزادان (تنگ یا مسدود شدن بخشی از دستگاه گوارش در نوزادان). علائم شامل موارد زیر است:

  • استفراغ بعد از خوردن شیر یا غذا
  • تحریک پذیری با تغذیه
  • عدم افزایش وزن

به یاد داشته باشید که در صورتی که قبلاً نسبت به مصرف آزیترومایسین حساسیت نشان داده اید، دوباره این دارو را مصرف نکنید. مصرف دوباره آن می تواند باعث مرگ شود.

نکته بسیار مهم: هدف ما این است که اطلاعات درستی را در مورد مصرف این دارو در اختیار شما قرار دهیم. با این حال، از آنجا که تاثیر داروها بر هر شخص متفاوت است، نمی توانیم تضمین کنیم که این اطلاعات شامل تمام عوارض جانبی احتمالی آن باشد. این اطلاعات جایگزینی برای مشاوره پزشکی نیست. برای شروع مصرف دارو حتما با پزشک مشورت کنید.


تداخل دارویی آزیترومایسین

قرص خوراکی آزیترومایسین می تواند با سایر داروها، ویتامین ها یا گیاهانی که ممکن است در حال مصرف آن باشید تداخل داشته باشد. تعامل زمانی رخ می دهد که یک ماده نحوه عملکرد یک دارو را تغییر می دهد. این می تواند مضر باشد یا مانع از کارآیی دارو شود.

برای جلوگیری از تداخل دارویی، پزشک باید تمام داروهای شما را با دقت بررسی کند. حتماً درمورد تمام داروها، ویتامین ها یا گیاهانی که مصرف می کنید، به پزشک خود اطلاعاتی کامل بدهید.

تداخلاتی که خطر ابتلا به عوارض جانبی را افزایش می دهد

مصرف آزیترومایسین با داروهای خاص خطر ابتلا به عوارض جانبی این داروها را افزایش می دهد. نمونه هایی از داروهایی که با آزیترومایسین تداخل دارند، عبارتند از:

نلفیناویر (Nelfinavir): مصرف همزمان این داروی ضد ویروسی با آزیترومایسین ممکن است باعث بروز مشکلات کبدی یا شنوایی شود. پزشک وضعیت شما را از نظر این عوارض جانبی کنترل خواهد کرد.

وارفارین (Warfarin): مصرف این داروی رقیق کننده خون با آزیترومایسین ممکن است خطر خونریزی را در شما افزایش دهد. در صورت لزوم استفاده همزمان این دو دارو، حتما باید تحت نظر پزشک باشید و پزشک ترجیحات لازم در این زمینه را توصیه کند.

نکته مهم: نام نبردن از سایر داروها به منزله عدم وجود خطر در این زمینه نیست، در صورت استفاده از این قرص با داروهای دیگر حتما با پزشک مشورت کنید.

هشدار مصرف آزیترومایسین برای خانم های باردار: آزیترومایسین در مطالعات بالینی زنان باردار ارزیابی نشده است. با این حال، شواهدی مبنی بر ارتباط مصرف این دارو در دوران بارداری و افزایش خطر سقط جنین، نقایص هنگام تولد یا سایر مشکلات یافت نشده است.

یک مطالعه در موشهای صحرایی باردار، خطر مرگ جنین و تاخیر در رشد بعد از تولد را نشان داد. با این حال، اکثر مطالعات حیوانی درباره این دارو خطر افزایش نقص هنگام تولد را نشان نداده است و به خاطر داشته باشید که برای با اطمینان صحبت کردن در این مورد، نیاز است تا مطالعاتی بر روی خانم های باردار انجام شود. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید قبل از مصرف آزیترومایسین، با پزشک خود صحبت کنید.

هشدار مصرف آزیترومایسین برای خانم های شیرده: آزیترومایسین قادر است از شیر مادر عبور کرده و باعث بروز عوارض در نوزاد شیرخوار شود. این عوارض جانبی ممکن است شامل اسهال، استفراغ و بثورات پوستی باشد. اگر یک مادر شیرده هستید، حتما قبل از مصرف آزیترومایسین، با پزشک خود صحبت کنید.


مواردی که باید در رابطه با داروی آزیترومایسین در نظر بگیرید:

  • آزیترومایسین معمولاً برای یک دوره درمانی کوتاه مدت تجویز می شود. اگر آن را طبق دستور پزشک مصرف نکنید با قطعا با بروز خطراتی همراه خواهد بود.
  • اگر مصرف دارو را متوقف کردید و یا اصلاً آن را مصرف نکردید، ممکن است عفونت شما بهبود نیابد، یا ممکن است شرایط بدتر شود.
  • اگر مصرف یک نوبت را فراموش کردید یا دارو را به موقع مصرف نکرده اید، ممکن است دارو به اندازه کافی تاثیرگذار نباشد. برای اینکه آزیترومایسین به خوبی کار کند، باید مقدار مشخصی از آن همیشه در بدن شما وجود داشته باشد.
  • اگر میزانی بیش از حد تجویز شده مصرف کردید، مقادیر خطرناک این دارو در بدن ممکن است باعث آسیب کبدی یا ضربان قلب نامنظم شود.
  • اگر فکر می کنید بیش از حد از این دارو استفاده کرده اید، با پزشک یا مرکز کنترل مسمومیت تماس بگیرید.
  • در صورت فراموش کردن یک نوبت، باید به محض یادآوری، مقدار دوز تجویز شده را مصرف کنید. اما اگر فقط چند ساعت قبل از دوز بعدی این موضوع را به خاطر آوردید، فقط یک دوز مصرف کنید. هرگز دو دوز را به طور همزمان مصرف نکنید. این می تواند به عوارض جانبی خطرناک منجر شود.

ملاحظات مهم در مورد مصرف آزیترومایسین

  • شما می توانید این دارو را با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. با این وجود، مصرف آن با غذا ممکن است به کاهش برخی از عوارض جانبی مانند ناراحتی معده و حالت تهوع کمک کند.
  • این دارو را در دمای اتاق بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد نگهداری کنید.
  • دارو را در محل های مرطوب نگهداری نکنید.

کلاس دارویی آزیترومایسین

یک کلاس از داروها گروهی از داروها هستند که به روش مشابهی کار می کنند. این داروها اغلب برای درمان شرایط مشابه استفاده می شوند.

آزیترومایسین متعلق به یک کلاس دارویی به نام آنتی بیوتیک های ماکرولید است. آنتی بیوتیک ها داروهایی هستند که برای درمان عفونت های ناشی از باکتری ها استفاده می شوند. هر آنتی بیوتیک فقط در برابر عفونت های ناشی از انواع خاصی از باکتری ها کار می کند، بنابراین کلاس ها و انواع آنتی بیوتیک زیادی وجود دارد.

آنتی بیوتیک های ماکرولید معمولاً برای درمان عفونت هایی مانند گلودرد استرپتوکوکی، سفلیس، بیماری لایم و عفونت های تنفسی استفاده می شود. این گروه همچنین برای درمان عفونت مایکوپلاسمایی که می توانند شرایطی مانند ذات الریه را ایجاد کنند، نیز استفاده می شوند. از جمله سایر آنتی بیوتیک های ماکرولید، می توان به کلاریترومایسین و اریترومایسین اشاره کرد.


آزیترومایسین در مقابل آموکسی سیلین

تفاوت بین آزیترومایسین و آموکسی سیلین چیست؟

درست است که هر دو این داروها برای از بین بردن باکتری ها فعالیت می کنند، اما روش کار این دو با هم متفاوت است. برخی دیگر از تفاوت های بین این دو دارو شامل کلاس دارویی که در آن قرار دارند، وضعیت بیماری و تعداد دفعات مصرف می شوند.

همانطور که در قسمت بالا هم ذکر شد، آزیترومایسین متعلق به کلاس داروهای موسوم به آنتی بیوتیک های ماکرولید است، در حالی که آموکسی سیلین متعلق به کلاسی به نام آنتی بیوتیک های بتا-لاکتام است. این یک کلاس بزرگ است که شامل داروهایی مانند پنی سیلین است.


و اما سخن پایانی …

هدف ما از پرداختن به اطلاعات مربوط به داروی آزیترومایسین، بالا بردن سطح اطلاعات شما در مورد این دارو است. اگر در قسمت تداخلات دارویی اسم دارویی ذکر نشده قطعا به معنای عدم وجود خطر نیست و باید احتیاطات لازم در نظر گرفته شود. به یاد داشته باشید که مصرف خودسرانه دارو، اشتباه رایجی است که می تواند عوارض جبران ناپذیری هم به دنبال داشته باشد، پس لطفا قبل از شروع مصرف هر دارویی از جمله آزیترومایسین با پزشک مشورت کنید.