پوسیدگی دندان یک مشکل شایع است که بخاطر فعالیت باکتریهای حاضر در دهان و تجزیه مواد غذایی باقیمانده، اسید تولید میشود. این اسید به مینای دندان آسیب میزند و منجر به ایجاد حفره میشود. علائمی همچون درد دندان، حساسیت به گرما و سردی، تغییر رنگ دندان، ورم لثه و آبسه لثه نشاندهنده پوسیدگی دندان هستند که در صورت وجود، توصیه میشود به دندانپزشک مراجعه و اقدامات لازم را انجام دهید.
معرفی عصبکشی دندان
یکی از روشهای مهم و کارآمد برای درمان پوسیدگی دندان عصبکشی است. این فرآیند باعث بهبود و طولانیتر شدن عمر دندانها میشود. هدف اصلی عصبکشی، تصفیه عفونت در ناحیه پالپ دندان است.
Root Canal Treatment یا عصبکشی دندان، یک روش پیچیده است که به منظور تمیزی و رفع عفونت در ناحیه پالپ دندان اجرا میشود. پالپ که شامل عناصری چون رگهای خون، بافت همبند و عصبهاست، در رشد دندانها نقش اساسی دارد. در عصبکشی، ناحیه پالپ از عفونت خالی شده و سپس با استفاده از مواد و ترکیبات مخصوص، به شکل مناسب پر میشود.
تحت نظر گرفتن پوسیدگی دندان و انجام عصبکشی به عنوان یکی از اقدامات حیاتی برای حفظ سلامت دهان و دندانهاست. به منظور دریافت مشاوره و انجام این روشهای درمانی، توصیه میشود با دکتر دندانپزشک مربوطه مشورت کرده و اقدام لازم را به عمل آورید.
جزئیاتی از ساختار دندان
درک صحیح از فرآیند عصبکشی دندان نیازمند آشنایی با ساختار دندان است. دندان از دو قسمت تشکیل شده است: تاج و ریشه. تاج، بخشی از دندان است و ریشه، بخشی از دندان است که زیر تاج قرار دارد. پالپ، به عنوان مرکز دندان، حاوی عروق خونی و اعصاب است. این ساختمان، از تاج دندان تا نوک ریشهها گسترش مییابد و با بافتهای اطراف ریشهها ارتباط برقرار میکند. پالپ برای رشد و نمو دندان بسیار حیاتی است.
با این وجود، هنگامی که یک دندان به طور کامل بالغ شده، میتواند بدون پالپ زنده بماند، زیرا هنوز توسط بافتهای اطراف آن تغذیه میشود. درمان کانال ریشه یا همان عصبکشی، برداشتن ریشه دندان، تمیز کردن و شکل دادن به ناحیه کانال و سپس پر کردن آن برای جلوگیری از ورود میکروبها به داخل است.
هدف اصلی این درمان، نگه داشتن دندان در دهان و حذف اعصاب زنده از آن است. این اقدام میتواند از درد دندان در طول فعالیتهای روزمره جلوگیری کند.
چرا عصبکشی؟
انجام ندادن عصبکشی دندان، منجر به تشدید عفونت دندان پوسیده شده و احتمال سرایت آن به بخشهای دیگر را افزایش میدهد. در این شرایط، ممکن است دندان از بین رفته و ناچار به خارج کردن آن شوید. از این رو، انجام عصبکشی به عنوان یکی از روشهای مهم و حیاتی در حفظ سلامت دهان و دندانها تلقی میشود.
مراحل پیش از عصبکشی
قبل از آغاز عصبکشی، پزشک شما از دندان آسیب دیده ایکسری دندان (OPG) میگیرد. این اقدام به تعیین میزان آسیب کمک میکند و اطمینان حاصل میشود که درمان ریشه بهترین گزینه است. پس از بررسی تصاویر دندانی که نیاز به عصب کشی دارد، پزشک کلینیک دندانپزشکی ستاره شرق مراحل درمان را انتخاب و جزییات آن را با شما به اشتراک میگذارد. دندانپزشک معمولا در سه تا چهار مرحله اصلی عصبکشی دندان یا درمان ریشه دندان را پیشنهاد میکند.
مراحل عصبکشی
حالا میخواهیم مراحلی را که در عمل عصبکشی دندان انجام میشود، توضیح دهیم. برای جلوگیری از درد، قبل از شروع درمان، موضعی که دارای دندان مورد نظر است، بیحس شده و مخملکی به کار میرود. یک سد لاستیکی کوچک بر روی دندان قرار داده میشود تا دندان را از محیط خارجی جدا کند و در طول عملیات آن را خشک نگه دارد.
یک سوراخ کوچک در تاج دندان ایجاد میشود تا به پالپ دسترسی داشته باشیم. ابزارهای دندانپزشکی برای برداشتن پالپ، رگهای خونی و بافتهای داخل دندان استفاده میشود.
پس از تمیز کردن کانالهای ریشه، آنتیبیوتیک موضعی جهت رفع عفونت استفاده میشود و سپس کانالها با مادهای به نام گوتاپرکا پر میشوند. در نهایت، شکاف کوچکی که در ابتدا ایجاد شده بود، بسته و موقتاً پوشانده میشود تا از ورود آلایندهها جلوگیری کند.
مدت زمان عصبکشی
زمان لازم برای عمل عصبکشی به تعداد کانالهای دندان بستگی دارد. دندانهای جلو معمولا یک کانال دارند و زمان عصبکشی آنها حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه است. عصبکشی دندانهای آسیاب کوچک و عقبی که دو یا سه کانال دارند حدود ۶۰ تا ۹۰ دقیقه به طول میانجامد.
مراقبتهای بعد از عصبکشی
برای اطمینان از نتایج مطلوب، رعایت مراقبتهای لازم در طول دوره بهبودی و درمان بسیار حیاتی است. متخصص ممکن است مراقبتهای مختلفی را پیشنهاد کند. تا زمانی که بیحسی ناشی از جراحی عصبکشی به طور کامل برطرف نشده است، از نوشیدن یا خوردن هر چیزی خودداری کنید. این اقدام به دلیل احتمال گاز گرفتن زبان یا کنارههای دهان ضروری است.
پس از عصبکشی دندان، مراقبت از بهداشت دهان بسیار اهمیت دارد. در صورتی که عصبکشی با پانسمان موقت انجام شده باشد، ممکن است محدودیتهایی برای مسواک زدن وجود داشته باشد. اگر دندان عصبکشی شده همراه با پانسمان باشد و مقداری از آن جدا شود، نگران نباشید. اما اگر پانسمان کاملاً افتاد، باید به دندانپزشک خود اطلاع دهید.
بهتر است در روز اول بعد از عصبکشی به صورت نیمه دراز بکشید تا فشار صورت و سر کاهش یابد و جریان خون تنظیم شود. به طور منظم مسکنهایی را که دندانپزشک شما تجویز کرده است مصرف کنید و به توصیههای آنها پایبند باشید.
آیا عصبکشی دندان درد دارد؟
درمان عصبکشی دندان معمولا با تزریق آمپول بیحسی موضعی آغاز میشود، بنابراین در طول درمان، هیچ دردی احساس نخواهید کرد. پس از اتمام درمان، در صورت احساس درد میتوانید از مسکنهای تجویز شده توسط دندانپزشک خود استفاده کنید.
سخن آخر
با رعایت مراحل دقیق و استفاده از تکنیکهای مدرن، عصب کشی دندان یک راه حل موثر و ماندگار برای نجات دندانهای آسیب دیده و ایجاد راحتی و سلامتی برای شماست. همچنین، با مراجعه منظم به دندانپزشک و حفظ بهداشت دهان و دندان، میتوانید از مشکلات جدی سلامتی دندانهای خود جلوگیری کنید و از سلامتی دندان های خود لذت ببرید.