امروزه جراحی کاشت مو، به یکی از رایجترین جراحیهای زیبایی در جهان تبدیل شده است. میزان عوارض کاشت مو، در مقایسه با سایر جراحیهای زیبایی بسیار کمتر است. با این حال، این جراحی هم ممکن است، درصورت عدم رعایت نکات لازم و عدم مهارت کافی جراح، و استفاده نکردن از دستگاه و روش مناسب، به عوارض بسیار جدی و خطرناکی منجر شود. بااین وجود، بسیاری از عوارض احتمالی ناشی از کاشت مو، رایج، کمخطر و به آسانی قابل مدیریت کردن هستند. روشهای جراحی کاشت مو، امروزه پیشرفت فراوانی کردهاند. میزان عوارض ناشی از این جراحیها نسبت به گذشته، بسیار کمتر شده است و همچیین، ظاهر بسیار طبیعیتر موهای کاشته شده، با روشها و دستگاههای مدرنتر ممکن شده است. اما همچنان برخی افراد، از ترس عوارض احتمالی، خود را از جراحی کاشت مو محروم میکنند.
باید دقت کرد، که امکان ایجاد اتفاقات و عوارض ناخواسته پس از هرجراحی، ازجمله جراحی کاشت مو وجود دارد. اما بسیاری از این عوارض قابل پیشگیری یا درصورت وقوع، بهراحتی قابل درمان هستند. با پیشرفت فراوان دستگاهها و روشهای جدید کاشت مو، امکان ایجاد این عوارض بسیار کاهش پیدا کرده است. همچنین با انتخاب کلینیک مناسب و کاشت مو توسط جراح باتجربه، احتمال ایجاد این عوارض، تا حد بسیار بیشتری کاهش پیدا میکند. در ادامه، به برخی از عوارض احتمالی ناشی از جراحی کاشت مو میپردازیم.
عوارض شایع ناشی از کاشت مو
از عوارض احتمالی و رایج جراحی کاشت مو، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد
- ادم
- عدم قرینگی
- خونریزی
- اسکار واضح
- التهاب فولیکول مو یا فولیکولیت
- تشکیل پوسته
- هایپوستزی
درد بعد از کاشت مو
درد پس از جراحی، در بسیاری از بیماران، پس از پایان عمل ایجاد میشود. درد بهخصوص در روش FUT یا Follicular Unit Transplant بیشتر و رایجتر از سایر روشها است. زیرا در این روش، امکان برش و آسیب رسیدن به اعصاب محیطی بسیار بالا است. در این روش، جراح بخشی از پوست سر را به شکل یک نوار باریک، برداشت کرده و سپس پوست سر را بخیه میزند.
در کاشت مو به روش SUT، برداشت حدود ۳۰۰۰ فولیکول مو، در طول ۶ تا ۸ ساعت انجام میشود. براساس شکل نشستن و پوزیشن بیمار در این دوره زمانی، امکان وقوع دردهای عضلانی وجود دارد. بههمین دلیل، استراحتهای کوتاهمدت در طول جراحی نیاز است. از تزریق داروهای مسکن در طول کاشت مو، و مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، برای کاهش درد استفاده میشود.
ورم بعد از کاشت مو
ادم و تورم ، شایعترین شکایت و عارضه در بیماران پس از کاشت مو است. حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد از بیماران، پس از جراحی به این عارضه دچار میشوند. ادم در اثر تزریق داروهای بیحسی و تروما و آسیب در حین جراحی ایجاد میشود.
ادم بافتی، از همان لحظه جراحی آغاز شده، و ۳ تا ۵ روز بعد، هنگامی که ناحیه پیشانی را درگیر میکند، قابل تشخیص میشود. ممکن است، ادم ناشی از جراحی کاشت مو، ناحیه اطراف چشمها را درگیر کند، و حتی باعث اکیموز و خونمردگی در ناحیه اطراف چشمها شود. این ادم، میتواند به حدی زیاد شود، که در باز کردن چشمها توسط بیمار نیز اختلال ایجاد کند. برای کاهش ادم، بیمار باید، پس از جراحی در حالت خوابیده باشد. استفاده از ماساژ، کمپرس سرد، استروئیدهای سیستمی و داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی، در کاهش ادم پس از جراحی موثر هستند.
عدمقرینگی
برنامه ریزی و طراحی با دقت ناحیه کاشت مو، ریسک عدم قرینگی را بسیار کاهش میدهد. از علل عدمقرینگی، میتوان به، طراحی نامناسب خط رویش مو در قسمت پیشانی و عدم تناسب میان حجم موها در دو سمت سر اشاره کرد. بسیاری از علائم اینچنینی ناشی از کاشت مو، با انتخاب جراح و کلینیک مناسب، قابل پیشگیری هستند. در کلینیک نگارین، طراحی کاشت مو، با دقت فراوان، و با در نظر گرفتن انواع مشخصههای ممکن انجام شده تا بهترین و طبیعیترین نتیجه حاصل شود.
خونریزی بعد از کاشت مو
عروق فراوانی وظیفه تامین خون موردنیاز پوست سر را برعهده ، اما با وجود تامین عروقی بالا، احتمال خونریزی بهدنبال کاشت مو بسیار کم است. در موارد اندکی، ممکن است خونریزی پس از پایان جراحی و پس از ترک کلینیک رخ دهد. گذاشتن و فشار با گاز استریل، برای حدود ۱۵ دقیقه، در توقف و کاهش ریسک خونریزی بسیار مناسب است. در بررسیها و آزمایشهای پیش از عمل، بیماران باید از نظر ابتلا به بیماریهای انعقادی و بیماریهایی که افزایش دهنده ریسک خونریزی هستند، مصرف آسپیرین، داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی، ویتامین E، الکل، استروئیدهای آنابولیک و سایر داروهای ضدانعقاد، بررسی شوند.
برای کاهش ریسک خونریزی، استفاده از ماینوکسیدیل موضعی، و مصرف سیگار و سایر مواد دخانی، باید حداقل ۲ هفته قبل از عمل قطع شود. خونریزی در حین عمل نادر بوده و بهراحتی، با تزریق اپینفرین، قابل کنترل است.
اسکار و جای زخم
اسکار واضح در ناحیه اهداکننده فولیکول، یکی از شایعترین شکایتهای بیماران پس از جراحی کاشت مو است. در کاشت مو به روش FUT، امکان ایجاد اسکار واضح خطی در ناحیه پشت سر وجود دارد. در روش FUE، امکان ایجاد اسکار، در اثر وارد کردن پانچر به دفعات زیاد وجود دارد.
فولیکولیت یا التهاب فولیکول مو
التهاب فولیکول مو یا فولیکولیت، به التهاب فولیکول، در اثر عفونت، آسیب فیزیکی یا تماس با مواد شیمیایی گفته میشود. فولیکولیت، هم در ناحیه پیوند و هم در ناحیه اهداکننده فولیکول ممکن است ایجاد شود. درمان فولیکولیت، با پماد آنتیبیوتیک و کمپرس گرم، بهمدت ۱۵ دقیقه، ۳ بار در روز است.
عوارض خطرناک ناشی از جراحی کاشت مو چیست؟
عوارض جدیتر ولی کمتر شایع ناشی از کاشت مو، شامل موارد زیر است:
- اسکار هایپرتروفیک و تشکیل کلوئید
- عفونت
- سنکوپ
- نکروز
- واکنش گرانولوماتوز
- گرانولوم پیوژنیک
کلوئید یا اسکار هایپرتروفیک
کلوئید یا اسکار هایپرتروفیک، ضایعه نادری است، که ممکن است پس از جراحی کاشت مو ایجاد شود. علت ایجاد این ضایعه، پاسخ غیرطبیعی، به آسیب پوستی است، که با تجمع و شکلگیری میزان زیادی کلاژن مشخص میشود. این ضایعه ممکن است ماهها یا حتی سالها پس از کاشت مو ایجاد شود. افرادی، که سابقه کلوئید دارند، یا براساس سابقه خانوادگی، سن و نژاد در ریسک بالاتری برای ابتلا به آن قرار دارند، باید پیش از عمل، از خطر احتمالی ابتلا به کلوئید آگاه شوند.
عفونت
عفونت ناشی از جراحی کاشت مو، به علت عروق بسیار پوست سر بسیار نادر است. عفونتهای جدی در کمتر از یک درصد از بیماران رخ داده و بیشتر با مواردی مانند بهداشت نامناسب ارتباط دارد. موارد زیادی در پیشگیری از عفونت نقش دارد، محیط تمیز محل عمل، استفاده از وسایل و روشهای استریل و مصرف آنتیبیوتیک مناسب مدتی قبل از جراحی برای پیشگیری از عفونتهای احتمالی، از این موارد است.
سنکوپ
برخی اوقات،بیماران بسیار عصبی و مضطرب، دچار سنکوپ و از حال رفتن در حین جراحی میشوند، بااین حال، با انجام اقدامات ساده، مانند: بالا نگهداشتن پای بیمار، در اغلب موارد مشکل رفع میشود.
نکروز
نکروز ناحیه پیوند، عارضه ای نادر ولی بسیار خطرناک بهدنبال کاشت مو است. این عارضه در اثر آسیب به عروق ناحیه پیوند، درطول جراحی اتفاق میافتد. فاکتورهایی برای پیشبینی احتمال ایجاد این عارضه وجود دارند، از این فاکتورها، میتوان به موارد زیر اشاره کرد: فاکتورهای مربوط به بیمار: مصرف سیگار، آسیب آتروفیک پوستی، دیابت شیرین، ایجاد اسکار در ناحیه پیوند یا سابقه جراحی قبلی در آن ناحیه، همچنین برخی فاکتورهای تکنیکی نیز در وقوع این عارضه دخیل هستند، از جمله مهارت و تجربه جراح.درمان نکروز پوست ناحیه پیوند، با دبریمان و جداکردن بافتهای مرده و نکروز شده و همچنین استفاده از پماد آنتیبیوتیک، و در مجموع با مدیریت مناسب زخم است.
چگونه از عوارض احتمالی ناشی از کاشت مو، پیشگیری کنیم؟
علاوهبر ارزیابی دقیق قبل از جراحی، و مراقبتهای پس از کاشت مو، انتخاب کلینیک و جراح مناسب نیز از اهمیت فراوانی، برای پشت سر گذاشتن جراحی بیخطر و با نتیجه مناسب، برخوردار است. در کلینیک نگارین، کاشت مو توسط تیمی ماهر و مجرب، و با مدرنترین دستگاهها و روشهای روز دنیا انجام شده، تا احتمال بروز عوارض ناشی از جراحی کاشت مو، به کمترین میزان برسد.