جراحیهای لاغری که با عنوان جراحیهای باریاتریک (Bariatric surgery) نیز شناخته میشوند، به منظور کاهش وزن و بهبود بیماریهای مرتبط با چاقی انجام میگیرند. این نوع جراحیها برای آن دسته از افرادی مناسب است که به دلیل وزن بسیار بالا دچار مشکلات جدی سلامتی شدهاند و نتوانستهاند با سایر روشهای لاغری غیرجراحی یا غیرتهاجمی به نتایج مطلوب دست یابند. اگر میخواهید با بهترین و معروفترین روشهای جراحی لاغری آشنا شوید، در ادامه با ما همراه باشید.
جراحی لاغری برای چه افرادی استفاده میشود؟
مکانسیم اثر کلی عملهای باریاتریک، تغییر اندازه معده و کاهش اشتها میباشد. باید دانست که عملهای لاغری برای افراد چاق با BMI بالاتر از ۴۰ و یا افراد چاق با BMI بالاتر از ۳۵ همراه با بیماریهای مرتبط با چاقی مناسب است. لازم به ذکر میباشد که اگرچه جراحیهای کاهش وزن معمولاً برای بزرگسالان انجام میشود؛ اما نوجوانان ۱۴ ساله یا بیشتر در صورت داشتن معیارهای خاص میتوانند جزو کاندیدهای مناسب محسوب گردند.
رایج ترین جراحیهای لاغری
رایجترین و محبوبترین روشهای جراحی لاغری که امروزه مورد استقبال قرار گرفته است، به شرح زیر میباشد:
۱. جراحی باندینگ معده (Gastric Banding)
۲. جراحی اسلیو معده (Gastric Sleeve)
۳. جراحی بای پس معده (Gastric Bypass)
جراحی باندینگ معده (Gastric Banding)
در این روش که جزو جراحیهای لاغری محدود کننده به شمار میرود، یک باند قابلتنظیم یا یک نوار سیلیکونی بادی به نام Lap-Band دور بخش بالای معده قرار میگیرد و معده را به دو بخش کیسه کوچک فوقانی و بخش بزرگتر پایینی تقسیم میکند. این دو بخش توسط یک کانال بسیار کوچک به هم متصل میشوند که این امر، تخلیه کیسه بالایی را کُندتر کرده و فرد زودتر احساس سیری میکند. باید دانست که این باند قابل تنظیم است و پزشک میتواند اندازه آن را بر اساس نیاز بیمار تغییر دهد.
جراحی اسلیو معده (Gastric Sleeve)
اسلیو معده یا گاستروکتومی اسلیو یکی دیگر از معروف ترین جراحیهای لاغری محدودکننده میباشد. در این روش، بخش بزرگی از معده برداشته میشود و فقط یک لوله باریک شبیه به آستین باقی میماند؛ به همین دلیل، با عنوان جراحی آستین عمودی معده (VSG) نیز شناخته میشود. در این عمل، جراح حدود ۸۰ درصد از معده را برداشته و درنتیجه، گنجایش معده کم شده و میزان غذا خوردن کاهش مییابد.
جراحی اسلیو معده نتایج بسیار خوبی در کاهش وزن به همراه دارد. همچنین کاهش احساس گرسنگی و بهبود بیماریهای مرتبط با چاقی از مزایای اسلیو معده به شمار میرود. البته باید دانست که اسلیو معده، روشی غیر قابل بازگشت است و نیاز به پیروی دقیق از رژیم غذایی بعد از عمل دارد.
جراحی بای پس معده (Gastric Bypass)
این جراحی که با نام Roux-en-Y نیز شناخته میشود، ترکیبی از روش محدودکننده و سوءجذب است. در این روش، قسمت کوچکی از معده جدا شده و به بخش ابتدایی روده کوچک متصل میشود. در واقع، جراح با این تکنیک، یک راه میانبر در مسیر گوارش ایجاد میکند که این امر، باعث کاهش قابلتوجه ظرفیت معده و همچنین کاهش جذب کالری و مواد مغذی میشود. نتایج حاصل از این جراحی معمولاً بسیار موفقیتآمیز است و افراد پس از آن شاهد کاهش وزن سریعی خواهند بود اما در عین حال، پیچیدگیهای این جراحی زیاد است و به تغییرات جدی در رژیم غذایی نیاز دارد.
سایر جراحیهای لاغری
از دیگر روشهای جراحی لاغری میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- انحراف بیلیوپانکراس (Biliopancreatic Diversion)
در جراحی انحراف بیلیوپانکراس (BPD)، جراح تقریباً ۸۰ درصد از معده را برمیدارد و سپس بیشتر روده کوچک را دور میزند. هرچند در این روش، کالری کمتری جذب میشود؛ اما به دلیل اینکه کمبود پروتئین، ویتامینها و مواد معدنی به طور قابلتوجهی رخ میدهد؛ لذا نسبت به سایر جراحیهای کاهش وزن کمتر رایج است و معمولاً فقط در صورت داشتن BMI بسیار بالا یا مشکلات سلامتی شدید مرتبط با وزن توصیه میشود.
لازم به ذکر است که نسخه دیگری از این جراحی به نام انحراف بیلیوپانکراس با سوئیچ اثنی عشر (BPD/DS) در حال حاضر رایجتر است. این جراحی دریچه پیلور را دستنخورده نگه میدارد که خروج غذا از معده را کنترل میکند. این امر میتواند به تنظیم هضم غذا کمک کند و موجب شود که سوءتغذیه نسبت به انحراف استاندارد بیلیوپانکراس کمتر رخ بدهد.
- بالون معده (Intragastric Balloon)
این روش از نظر فنی، جراحی کاهش وزن محسوب نمیشود؛ بلکه پزشک میتواند به کمک قرار دادن یا کاشت ابزارهایی در بدن، به پروسه کاهش وزن فرد کمک نماید. تکنیک بالون داخل معده، نوعی روش محدودکننده است که در آن یک بالون سیلیکونی از طریق دهان در معده فرد قرار میگیرد؛ سپس با محلول نمکی پر میشود. این بالون حجم معده را کاهش میدهد و باعث میشود فرد زودتر احساس سیری نماید.
بالون معده به عنوان یک روش موقت و کمتهاجم برای کاهش وزن مورد استفاده قرار میگیرد. شایان ذکر است که در صورت داشتن سابقه جراحی کاهش وزن، بیماری روده و یا نارسایی کبد، فرد کاندید مناسبی برای بالون داخل معده محسوب نمیشود.
- مسدود کردن عصب واگ (Vagal blockade)
این روش نیز همانند بالون معده، نوعی جراحی کاهش وزن محسوب نمیشود؛ اما پزشک میتواند با کاشت دستگاه یا ابزاری در بدن، میزان کاهش وزن را مدیریت نماید. در تکنیک مسدود کردن عصب واگ (vBloc)، یک دستگاه ضربانساز کاشته شده در بدن، تکانههای الکتریکی منظمی را به عصب واگ ارسال میکند که به مغز سیگنال سیری میدهد و بنابراین، فرد احساس گرسنگی نمیکند.
باید دانست که عصب واگ از مغز تا معده گسترش یافته است. دستگاه مسدودکننده در این روش لاغری، زیر قفسه سینه قرار میگیرد و توسط یک کنترل از راه دور کار میکند. به کمک این تکنیک میتوان انتظار داشت که حدود ۲۵ درصد از وزن اضافی بدن کاهش یابد.
- بوتاکس معده (Gastric botox)
این روش، یک عمل سرپایی لاغری است. در طول پروسه بوتاکس معده، به کمک اندوسکوپی سمی به نام بوتولینوم به دیواره معده تزریق میگردد تا عضلات معده شل شود و روند هضم غذا در معده با تأخیر انجام گردد. بدین صورت، فرد دیرتر احساس گرسنگی میکند. باید دانست که این روش نیز، موقتی بوده و طول دوام آن بین چهار الی شش ماه ذکر میشود.
میزان کاهش وزن در جراحیهای لاغری چقدر است؟
جراحیهای لاغری، مؤثرترین درمان طولانی مدت برای کاهش وزن به شمار میروند و معمولاً تا پایان سال اول پس از جراحی، افراد حدود ۷۰ درصد از وزن اضافی خود را از دست میدهند و بسیاری از بیماریهای مرتبط با چاقی ازجمله دیابت، فشار خون بالا، کلسترول بالا و آپنه خواب در آنان رو به بهبودی میرود.
سخن آخر
هر یک از این جراحیهای لاغری مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب مناسبترین روش، بستگی به شرایط فردی بیمار، وضعیت سلامتی و توصیه پزشک دارد. پیش از تصمیمگیری برای انجام هر گونه جراحی لاغری، مشاوره با یک پزشک متخصص باریاتریک ضروری است تا روش مناسب بر اساس نیازها و وضعیت خاص هر فرد انتخاب شود.
تیم متخصص دکتر سینوهه میتواند به شما کمک کند تا بهترین درمان متناسب با نوع چاقی و اهداف خود را برگزینید. همچنین دکتر سینوهه در جهت رفاه حال شما شرایط ویژهای جهت دریافت وام برای انجام عملهای لاغری و رزرو عمل های لاغری به صورت اقساطی را را فراهم آورده است. همچنین شما می توانید از مزایای ویژه و خدمات فالوآپ بیمار نیز برخوردار شوید تا به نتایج مطلوب در کاهش وزن و بهبود سلامت خود دست یابید.