نعمت راه‌رفتن از جمله نعمت‌های الهی است که تا زمانی که از آن برخوردار هستیم، چندان قدرش را نمی‌دانیم. واقعیت این است که پا یکی از مهم‌ترین و در عین حال حساس‌ترین اعضای بدن است که وقتی عارضه‌ای در آن ایجاد می‌شود، عملاً شرایط جسمانی دشواری برای انسان به وجود می‌آید. در بین عوارض مختلف، خار پاشنه که در کف پای افراد به وجود می‌آید، یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که هر ساله افراد زیادی را با خود درگیر می‌کند. در ادامه قصد داریم ابتدا به معرفی مختصری از این عارضه بپردازیم و سپس روش درمان خار پاشنه را به‌دقت بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
علائم بروز خار پاشنه در افراد چیست؟
در ناحیه کف پا یک بافت فیبروتیک و ضخیم به نام فاشیای پلانتار وجود دارد که تقریباً از پاشنه آغاز می‌شود و تا انگشتان پا ادامه پیدا می‌کند. این بافت در کف پا دو وظیفه مهم بر عهده دارد که عبارت‌اند از:
- حفظ قوس طولی کف پا
- جذب فشار در ناحیه کف پا
اگر در طولانی مدت فشار زیادی به فاشیای پلانتار وارد شود، ممکن است شاهد ایجاد پارگی‌های کوچک و التهابات موضعی در این بافت باشیم که باعث ایجاد درد در کف پا می‌شود. اگر بخواهیم در خصوص علائم بالینی وقوع خار پاشنه در افراد صحبت کنیم باید بگوییم که اولاً این عارضه بیشتر در افراد با سنین بین ۴۰ تا ۷۰ سال به وقوع می‌پیوندد. به‌علاوه بارزترین علامت این عارضه نیز دردهای شدیدی است که در کف پا رخ می‌دهد. معمولاً وقتی افراد در ابتدای صبح می‌خواهند روی پا بایستند، در چند قدم اول درد عمیقی احساس می‌کنند. سپس با گذر زمان این درد کاهش پیدا می‌کند. اما پس از چند ساعت وقتی دوباره می‌نشینند، درد کف پا شدت پیدا می‌کند. سفتی و خشکی کف پا از جمله سایر علائمی است که نشان‌دهنده خار پاشنه است. اما برای درمان خار پاشنه چه باید کرد؟
آیا امکان پیشگیری از وقوع خار پاشنه وجود دارد؟
جلوگیری از بروز خار پاشنه در افراد امکان‌پذیر است؛ مشروط بر آنکه چند نکته ضروری حتماً مورد توجه قرار بگیرد. این نکات عبارت‌اند از:
- جلوگیری از افزایش وزن
- استفاده از کفش‌های با زیره نرم و کفی‌های استانداردی که از قوس طولی داخل پا به‌خوبی محافظت می‌کنند.
- استفاده از دمپایی نرم در هنگام راه‌رفتن روی سرامیک و کاشی و در خانه
- تغییر دائمی جا در مواقعی که مجبور هستیم برای طولانی‌مدت سرپا باشید.
- انجام حرکات ورزشی روی ساق و کف پا و تقویت عضلات آن‌ها
برای درمان خار پاشنه چه راهکارهایی وجود دارد؟
در اینجا لازم است که با راه‌های درمان خار پاشنه نیز آشنا شویم. به طور کلی چهار راه برای درمان خار پاشنه وجود دارد که فقط یکی از آن‌ها عمل جراحی است. جالب است بدانید که معمولاً عمل جراحی برای درمان خار پاشنه آخرین توصیه‌ای است که پزشکان به افراد مبتلا دارند. در همین راستا مهم‌ترین راه‌های درمان خار پاشنه عبارت‌اند از:
۱. ورزش‌کردن
ورزش یکی از بهترین راه‌هایی است که در درمان خار پاشنه می‌توان مورد استفاده قرار دارد. در همین راستا باید توجه داشته باشید که زمانی که مبتلا به خار پاشنه هستید باید از راه‌رفتن و دویدن طولانی اجتناب کنید. بهترین ورزش‌های جایگزین در این شرایط دوچرخه‌سواری و شنا است. همچنین تعداد حرکت ورزشی ساده هم وجود دارد که می‌توانید هر روز با صرف چند دقیقه زمان در خانه به‌راحتی و بدون نیاز به امکانات خاصی انجام دهید. این حرکات عبارت‌اند از:
- روی یک صندلی بنشینید. یک پا را روی زانوی پای دیگر بگذارید. سپس به کمک دست انگشتان کف پا را تحت کشش قرار دهید. هر بار کشش را در حدود ۱۰ ثانیه انجام دهید و این کار را در ۲ ست ۱۰ تایی در روز تکرار کنید.
- در کنار دیوار بایستید. پای مبتلا به خار پاشنه را به سمت عقب هدایت کنید. پا را به حالتی نگه دارید که زانوی‌تان خم نشود و تحت کشش قرار بگیرد. هم‌زمان با دستان‌تان دیوار مقابل را فشار دهید. هر بار این کار را در مدت ۱۵ ثانیه انجام دهید و در ۳ ست ۱۰ تایی این کار را تکرار کنید.
- یک توپ کوچک مانند توپ تنیس را در کف پا قرار دهید و پای خود را روی آن‌ها عقب و جلو کنید. این تمرین ۳ بار در روز و هر بار به‌اندازه ۵ دقیقه تکرار کنید.
- یک تکه پارچه را زیر پا بگذارید. به کمک انگشتان کف پا سعی کنید آن را جمع کنید و در بین انگشتان نگه دارید. این کار را بین ۳ تا ۵ ثانیه انجام دهید و در ۳ ست ۱۰ تایی آن را تکرار کنید.
۲. کمپرس یخ
سعی کنید در طول روز چند مرتبه از کمپرس یخ روی کف پای خود استفاده کنید. به این ترتیب می‌توانید از بسیاری از التهاباتی که در اثر راه‌رفتن طولانی ممکن است در کف پا ایجاد شود، جلوگیری کنید. هر دفعه ۵ دقیقه کمپرس را روی کف پا قرار دهید.
۳. داروهای ضد التهاب
دو نوع داروهای تزریقی و خوراکی نیز وجود دارد که با تجویز پزشک برای کاهش التهاب و درد ناشی از خار پاشنه قابل استفاده هستند. داروهای ضد التهاب خوراکی برای درمان خار پاشنه shock wave نام دارد. این داروها معمولاً می‌توانند ظرف مدت زمان ۶ ماه به درمان خار پاشنه منجر شوند.
۴. جراحی
در مواردی که پس از شش ماه درمان زیر نظر پزشک جواب ندهد، ممکن است که با تشخیص پزشک عمل جراحی برای برطرف‌کردن خار پاشنه تجویز شود. در عمل جراحی معمولاً به‌وسیله ایجاد برش‌هایی کوچک در کف پا کار آزادسازی فاشیای کف پایی انجام می‌شود.
درمان خار پاشنه خود را به دکتر شاهین میرکریمی بسپارید
اگر از درد خار پاشنه در رنج و زحمت هستید و به دنبال راهی برای رها شدن از این درد می‌گردید، حتماً باید نزد یک پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. بقیه مراحل درمان خار پاشنه زیر نظر او صورت می‌گیرد. دکتر شاهین میرکریمی فارغ‌التحصیل دانشگاه تهران در رشته جراحی استخوان و مفاصل (ارتوپدی) است. همچنین دکتر میرکریمی دوره‌های فوق تخصصی را در کشورهای آلمان، اتریش و مجارستان سپری کرده است. نگران درمان خار پاشنه پای خود نباشید و به دستان توانای دکتر شاهین میرکریمی اعتماد کنید.