- نام لاتین: diphenhydramine
- نام فارسی: دیفن هیدرامین
- مصرف در حاملگی: B
- گروه درمانی – دارویی: آنتاگونیست گیرنده H1 – مشتق اتانول آمین – آرام بخش، ضد حساسیت، آنتیموسکارینیک
اشکال دارویی:
شربت Elixir: 12.5mg/5mL
قرص Scored Tab: 25mg
آمپول تزریقی Inj: 50mg/ml
کپسول خوراکی Gelatin Cap: 25mg
فارماکوکینتیک – دینامیک ، مکانسیم اثر:
جذب خوب از راه گوارش، ولیکن دارای F.P.E بالا، اوج غلظت پلاسمایی طی ۴-ا ساعت بعد از مصرف خوراکی، دفع: از ادرار. نیمه عمر حذفی .٣٩-۴٢ ساعت.
مصرف برحسب اندیکاسیون:
- درمان علامتی وضعیتهای آلرژیک شامل کهیر، آنژیوادم، رینیت، کنژکتیویت، بیماریهای پوستی خارشدار و آنافیلاکسی
- علامتی سرگیجه حقیقی، تهوع، استفراغ
- پارکینسونیسم، دیستونی حاد
- خواب آور
تداخلات مهم:
دارویی:
- مصرف همزمان با الکل یا سایر داروهای CNS دپرسانت: تشدید اثرات تضعیفکنندگی CNS
- افزایش اثرات آنتیکولینرژیک، در مصرف همزمان با سایر داروهایی که خواص آنتیکولینرژیک دارنـدمانند: MAOIS و TCAS
- این دارو ممکن است اثرات تخریبی داروهای اتوتوکسیک را بپوشاند.
آزمایشگاهی:
- منفی کردن آزمونهای حساسیتی پوستی
موارد منع مصرف و احتیاط:
منع مصرف: پورفیری، حمله حاد آسم، نوزادان ترم و نارس، سابقه واکنشهای افزایش حساسیتی به این دارو
احتیاط: گلوکوم زاویه بسته، هیپرتروفی پروستات، پپتیک اولسر تنککننده پیلور، انسداد پیلور و دئودنال و انسدادکردن مثانه، مبتلایان به آسم و سایر بیماریهایکروه CoPD ، پرفشاری خون، هـیپرتیروئیدی، بیماران قلبی – عروقی، بالابودن فشار داخل چشم،کودکان زیر ۶ سال، مبتلایان به دیابت شیرین و افراد مسن. در کودکان مبتلا به آسـم، بیماریهای کبدی، تشنج و گلوکوم مصرف نشود مکر تحت حالت خاص. الکل موجود در آن آنتیهیبشامینها همیشه مدنظر باشد (به ویژه درکودکان). در نارساییکلیه تنظیم دوز ضروری است.
عوارض جانبی:
شایعترین: خوابآلودگی، بیحالی، شلی بدن، گیجی، اخـتلال در هماهنگی حرکات، سـردرد، اخـتلال سایکوموتور، خشکی دهان، سفتشدن ترشحات دستگاه تنفس، تاری دید، احتباس ادرار یا اشکال در دفع ادرار، یبوست، ترشکردن، تهوع، استفراغ، اسهال، درد سردل، بیاشتهایی
مهمترین: تشدید حملات آسماتیک، احتباس ادرار، واکنشهای آلرژیک، خوابآلودگی شدید، بـه نـدرت اختلالات ریتم،کلاپس قلبی -عروقی، تشدیدکلوکوم، تشنج، پرفشاری خون
سایر عوارض: افزایش فعالیت، تحریکپذیری، تپش قللب، دلیـریوم، عصبانیت (بـه ویـژه درکـودکان)، بیقراری، بیخوابی، لرزش، سرخوشی. در تـزریق IV عوارض: واکـنش حاد دیسـتونیک، تـریسموس، اختلال بلع، دیزآرتری، لرزش، کانفیوژن، ریجیدیتی گزارش شده.کهیر، حساسیت به نور، تاکیکاردی، افت فشار خون خفیف، وزوز گوش، سرگیجه حقیقی،گرفتگی بـینی، خشکـی بـینی و چشــم، دوبـینی، تب، آنژیوادم، آگرانولوسیتوز، لوکوپنی، ترومبوسیتوپنی، آنمی همولیتیک، افسردگی، عوارض خالج هرمی و میالژی.
مصرف در بارداری و شیر دهی:
در بارداری فقط در صورت لزوم و با احتیاط تجـویز شود. تجـویز در زنان شیرده توصیه نمیشود.
مسمومیت و درمان:
علایـم مسمومیت با دیفن هیدرامین و سایر آنتیهیستامین های مشابه در کودکان: مردمک هایگشاد ثابت، صورت گل انداخته، خشکی دهان، تب، تحریکپذیری، توهمات مختلف، آتاکسی، عدم هماهنگی حرکات، آتتوز، تشنجات تونیک کلونیک و خوابآلودگی پس از تشـنج.
مسـمومیت در بـزرگسالان: بـیشر بـاعث خوابآلودگی تا کوما میشود که میتواند با تحریکپذیری، تشنج و فاز پست ایکتال باشد. ادم مغزی و رابدومیولیز و نفروز نفرون فوقانی،کومای پیشرونده،کلاپس قلبی -عروقی و مرگ ممکن است رخ دهد (شروع علایـم: دو ساعت پس از خوردن دارو و مرگ میتواند تا ١٨ ساعت رخ دهد).
درمان: علامتی – حمایتی، پادزهر اختصاصی ندارد. تخلیه معده با استفراغآور یا لاواژ معده، تجویز شارکول فعال، تجویز منیزیوم سولفات به عنوان کاتارتیک. در صورت افت فشارخون مایعات وریدی و نوراپینفرین یا فنیلافرین تجویز آنالپتیکها (کافیین) توصیه نمیشود. تجویز فـیزوستیگمین در مـوارد خـاص بـرای برگرداندن عوارض آنتیکولینرژیک. در صورت تشنج دیازپام وریدی یا رکتال (در صورت عدم پـاسخ بـه فیزوستیگمین) تجویز میشود درمان هیپرترمی با کیسه یخ و روشهای مکانیکی است.
توجهات پزشکی – پرستاری ، آموزش بیمار – خانواده:
- – جهتکاهش عوارض GI دارو با غذا مصرف شود
- – خوابآلودگی دارو ممکن است با مصرف طولانی یا کاهش دوز بهبود یابد.
- – از بیمار بخـواهید تا مشخصنشدن عوارض دارو از انجام امور نیازمند هوشیاری (رانندگی) خودداری کند.