فیبروم رحم نوعی توده شایع غیرسرطانی است که در داخل یا روی رحم رشد میکند. بسیاری از زنان مبتلا به آن علائمی ندارند؛ اما بعضی از آنها با مشکلاتی مثل خونریزی شدید قاعدگی، کمردرد، درد حین رابطه جنسی و تکرر ادرار مواجه میشوند. فیبرومهای کوچک معمولا نیازی به درمان ندارند؛ اما فیبرومهای بزرگ را میتوان به کمک دارو یا عمل جراحی برطرف کرد. اگر میخواهید بدانید فیبروم رحم چیست و به چه شکلی درمان میشود، مطالعه این مقاله به شما کمک خواهد کرد.
فیبروم رحم چیست؟
فیبرومها تومورهای عضلانی هستند که در دیواره رحم رشد میکنند. اصطلاح پزشکی دیگری که برای آن به کار میرود، لیومیوم یا میوم است. فیبرومها تقریبا همیشه خوشخیم و غیرسرطانی هستند و میتوانند به صورت تومور منفرد یا خوشهای رشد کنند. یک فیبروم ممکن است از یک میلیمتر تا بیست سانتیمتر رشد کند. البته در موارد نادری فیبرومها میتوانند بزرگتر از این هم شوند.
با اینکه فیبروم رحم یک بیماری شایع در زنان است، اما افراد مبتلا به فیبرومهای کوچک اغلب هیچ علائم غیرعادی حس نخواهند کرد. از هر ۳۵۰ فرد مبتلا به فیبروم، یک نفر ممکن است به بدخیمی دچار شود؛ در واقع تغییر یک فیبروم خوشخیم به یک تومور سرطانی بدخیم بسیار نادر است. با این حال به نظر میرسد افرادی که دارای رشد سریع فیبرومهای رحمی هستند یا در دوران یائسگی به آن مبتلا میشوند، باید به سرعت مورد ارزیابیهای دقیق پزشکی قرار گیرند.
درمان فیبروم رحم
در حال حاضر راهکارهای مختلفی برای درمان فیبروم رحم وجود دارد. پزشکان با توجه به وضعیت بیمار، اندازه فیبروم، محل و سرعت رشد آن میتوانند انواعی از درمانهای دارویی یا جراحی را تجویز کنند. انواع روشهای مورد استفاده برای درمان فیبروم رحم عبارتند از:
مواد خوراکی از بین برنده فیبروم رحم
همه فیبرومهای رحمی برای درمان به روشهای تخصصی و دارو نیاز ندارند. پزشکان میگویند که فیبرومهای کوچک را میتوان به کمک اصلاح سبک زندگی یعنی تغذیه مناسب، ورزش و کنترل وزن کنترل کرد. بعضی از مواد خوراکی که از آنها برای کمک به کنترل فیبروم رحم استفاده میشود شامل موارد زیر هستند:
- غذاهای غنی از فلاونوئیدها مثل انواع توت
- ماهیهای چرب مثل سالمون و خالمخالی
- سویا و محصولا تهیه شده از آن
- چای سبز
- گیاهان حاوی رسوراترول مثل زغال اخته، تمشک و انگور
- کورکومین که ماده موثره موجود در زردچوبه است
- سبزیجات چلیپایی از جمله کلم بروکلی، تربچه، شلغم و کلم پیچ
- آناناس
- سیر
- میوههای حاوی کارتنوئید از جمله هویج، کدوتنبل، زردآلو و…
درمان فیبروم رحم با عسل
رژیمهای غذایی، درمانهای طبیعی و داروهای بدون نسخه فیبرومها را درمان نمیکنند؛ بلکه میتوانند در پیشگیری از بروز فیبروم یا بزرگشدن آنها نقش داشته باشند. طب سنتی از عسل به عنوان یک راه کوچک شدن فیبروم نام میبرد. این طب معتقد است که ساخت معجون حاوی عسل و ترهفرنگی، عسل و چغندر و عسل به همراه سیاهدانه میتواند در کنترل فیبرومهای رحمی نقش داشته باشد.
البته هیچ تضمینی برای استفاده از این روشها وجود ندارد. به همین دلیل به همه کسانی که فیبروم رحمی دارند توصیه میشود که از پزشکان متخصص زنان راهنمایی بگیرند. اگر به پزشک متخصص دسترسی ندارید یا وقتتان برای مراجعه حضوری به پزشکان کافی نیست، میتوانید از دکتر زنان آنلاین «حال» کمک بگیرید.
درمان دارویی فیبروم
داروهای هورمونی که چرخه قاعدگی را تنظیم میکنند و در کنترل علائمی مثل درمان خونریزی شدید قاعدگی و فشار لگن نقش دارند، به درمان فیبروم رحم کمک میکنند. داروهایی مانند آگونیستهای هورمون آزادکننده گنادوتروپین (GnRH)، ترانگزامیک اسید، داروهای ضدبارداری خوراکی و دستگاههای ضدبارداری داخل رحمی (IUD) در درمان این بیماری نقش دارند.
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی هم گاهی برای درمان دردهای ناشی از فیبروم تجویز میشود. الاگولیکس هم یک درمان خوراکی جدید است که از آن برای مدیریت خونریزیهای شدید قاعدگی ناشی از فیبروم رحمی استفاده میشود.
درمان فیبروم با استفاده از عمل جراحی
از عمل جراحی به دو شکل تهاجمی و کمتهاجمی برای درمان فیبروم رحم استفاده میشود. در صورتی که سایر راهکارهای موجود برای درمان موثر نباشد، میتوان از روشهای زیر کمک گرفت:
- آمبولیزاسیون شریان رحمی: عوامل آمبولیک به شریانهای تامینکننده رحم تزریق میشود تا جریان خون فیبرومها را قطع کند. این عمل باعث کوچکشدن و رفع فیبروم خواهد شد
- فرسایش بسامد رادیویی: این روش که به شکل لاپاراسکوپی یا ترانس سرویکال انجام میشود، از طریق انرژی فرکانس رادیویی منجر به از بین رفتن فیبرومهای رحمی میشود
- میومکتومی لاپاراسکوپی یا رباتیک: در این روش کمتهاجمی، پزشک بدون آسیب به رحم، فیبرومها را برمیدارد
- میومکتومی هیستروسکوپی: اگر فیبرومها در داخل رحم باشند، جراح با استفاده از ابزارهایی که از طریق واژن و دهانه رحم وارد میکند به فیبرومها دسترسی خواهد یافت و آنها را برمیدارد. در این روش به رحم آسیبی وارد نمیشود
- ابلیشن آندومتر: این درمان از طریق واردکردن یک ابزار تخصصی به رحم انجام میشود و از طریق گرما، انرژی مایکروویو، آب گرم یا جریان الکتریکی، جریان خونریزی غیرطبیعی رحم را کاهش میدهد. فیبرومهای داخل رحمی را هم میتوان از این طریق خارج کرد
- میومکتومی شکمی: اگر فیبرومها به تعداد زیاد، ابعاد بزرگ یا بسیار عمیق باشند، پزشک برای برداشتن آنها عمل جراحی باز را تجویز میکند. زخم ناشی از آن میتواند بر باروری بیمار تاثیر بگذارد
- لاپاراتومی: در این روش، برشی در شکم ایجاد میشود و فیبرومها از طریق این برش خارج میشوند
- هیسترکتومی: در این روش، رحم به طور کامل از بدن خارج میشود. اکثر زنان مبتلا به فیبروم میتوانند تخمدانهای خود را حفظ کنند، اما در زنانی که در سنین یائسگی قرار دارند، بهتر است تخمدانها را هم خارج کنند. در هر صورت این عمل جراحی به توانایی باردارشدن زنان پایان میدهد
کلام پایانی
فیبروم رحمی عارضه شایعی است. اما بسیاری از زنان از ابتلا به آن بیخبر هستند؛ چون وجود فیبروم در بیشتر موارد بدون علامت است. رشد سریع فیبرومها و آسیبهای ناشی از آن میتواند بر توانایی باروری زنان تاثیر بگذارد یا مشکلات دیگری مثل سقط جنین، زایمان زودرس و… ایجاد کند.
مسلما شناسایی فیبرومها در مراحل ابتدایی، شانس درمان آن را افزایش میدهد. به همین دلیل تماس منظم با پزشک زنان به همه خانمها توصیه میشود. اگر امکان مراجعه حضوری به مراکز درمانی را ندارید، میتوانید از سرویس مشاوره با پزشک به صورت آنلاین در پلتفرم حال ( مشورپ سابق) استفاده کنید. خدمات آنلاین ارائهشده در سایت پزشکی «حال» (haal.ir) امکان دسترسی آسان به بهترین پزشکان را در منزل برای شما فراهم میکند.