پرخوری عصبی اختلال در خوردن است که در آن فرد ابتدا مقدار زیادی غذا میخورد و سپس با ایجاد استفراغ عمدی یا مصرف ملین یا مدر میکوشد از افزایش وزن خود جلوگیری کند. این شرایط میتواند منجر به ایجاد عوارض حاد و جدی همچون کم آبی در بدن، مشکلات در ریتم قلب و آسیب دائمی به مری شود.
این بیماری بیشتر در نوجوانان یا بزرگسالان جوان دیده میشود اما احتمال بروز آن در هر سنی وجود دارد. در ایالت متحده آمریکا، حدود ۱.۵ درصد از زنان و ۰.۵ درصد از مردان به این بیماری مبتلا هستند.
نشانهها پرخوری عصبی:
معمولا بر اساس گفتههای موسسه ملی سلامت، این بیماری با پرخوریهای مکرر شناخته میشود که معمولا با پاکسازی همراه است.
در طول دورههای پرخوری، بیمار حس میکند کنترل خود را بر روی غذا خوردن از دست داده است. به همین خاطر احساس شرمندگی، گناه یا ناراحتی خواهد داشت و سعی میکند رفتار خود را از دید سایر افراد پنهان کند. برای جبران چنین رفتارهایی، بیمار تلاش میکند پاکسازیهای لازم را انجام دهد. این پاکسازی معمولا در برگیرنده استفراغ عمدی، استفاده از ملینها و تمرینات ورزشی شدید است. چنین کارهایی معمولا تنها بعد از وعدههای غذایی بزرگ رخ نمیدهد بلکه فرد سعی میکند این کارها را بعد از یک میان وعده نیز انجام دهد. افرادی که مبتلا به پرخوری عصبی هستند ممکن است از اضافه وزن خود بترسند. آنها فکر میکنند بسیار سنگین تر از وزن واقعی خود هستند.
از آنجایی که افراد مبتلا به این بیماری اغلب وزن نرمال و طبیعی دارند، شرایط آنها ممکن است توسط سایر افراد قابل شناسایی نباشد.
بر اساس مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۲، حدود ۶۵ درصد از افرادی که مبتلا به پرخوری عصبی بودند وزن طبیعی داشتند و تنها ۳.۵ درصد از آنها دچار اضافه وزن شده بودند. دوستان و اعضای خانواده ممکن است متوجه این موضوع شوند که افراد مبتلا به پرخوری عصبی بعد از مصرف وعدههای غذایی به دستشویی یا حمام میروند.
والدین کودکانی که دارای این اختلال هستند نیز ممکن است متوجه ناپدید شدن حجم بسیار زیادی از غذاها شوند. نشانه دیگر این بیماری، تلاش مکرر افراد برای کاهش وزن است. نشانههای فیزیکی آن شامل اسیب به دندان و لثه، زخم در دهان، چرخه قاعدگی نامنظم و ضربان قلب غیر عادی است.
دلایل ایجاد پرخوری عصبی:
هنوز مشخص نیست چه چیزی باعث ایجاد اختلال پرخوری عصبی میشود اما فاکتورهای فرهنگی، روانی و ژنتیک میتواند نقش مهمی در ایجاد آن بازی میکند.
وجود مشکلات روانی همچون کمبود اعتماد به نفس و رفتارهایی مانند رژیم غذایی دشوار میتواند خطر توسعه این اختلال را تا حد زیادی افزایش دهد. خطر افزایش پرخوری عصبی در افرادی که مادر یا خواهرشان از آن رنج میبرند نیز وجود دارد. زنان نیز به خاطر فشارهای فرهنگی ممکن است به لاغر شدن روی بیاورند.
تشخیص پرخوری عصبی:
تشخیص پرخوری عصبی بعد از معاینه،آزمایش خون و ادرار و ارزیابی روانی انجام میشود. در آزمایش خون و ادرار پزشک متخصص به دنبال تعادل الکترولیتها یا کم آبی خواهد بود. همچنین بررسی قلب، ریهها و استخوانها نیز انجام میشود.
از آنجایی که پرخوری عصبی به عنوان یک بیماری روانی در نظر گرفته میشود پزشکان از معیارهای موجود در DSM استفاده میکنند. این راهنما بیان میکند که به منظور تشخیص افراد مبتلا به پرخوری عصبی، باید یک فرد دوره پرخوری و پاکسازی را حداقل به مدت یک هفته و دوره زمانی سه ماهه داشته باشد.
فاکتورهای خطر:
زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به این اختلال قرار دارند. بر اساس یافتههای مرکز سلامت زنان، حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد از بیمارانی که به پرخوری عصبی مبتلا میباشند، خانم هستند. اما این اختلال در مردان نیز میتواند وجود داشته باشد. اختلالات مرتبط با خوردن در میان ورزشکاران همچون ژیمناستها، دوندهها و کشتی گیران بیشتر شایع است.
درمان پرخوری عصبی چیست؟
غلبه کردن بر پرخوری عصبی به نظر فرایند دشواری می رسد زیرا بیماران به چرخه خوردن و پاکسازی پایبندند. به همین خاطر شکستن چنین چرخه ای بسیار سخت خواهد بود به خصوص اگر درمان به درستی انجام نشود. به طور کلی حدود یک سوم از بیماران بهبود می یابند و یک سوم از آنها همانگونه که قبلا بودهاند باقی میمانند.
یک سوم از بیماران نیز در طول زمان بدتر میشوند. درمان پرخوری عصبی شامل ترکیبی از روان درمانی، استفاده از دارو، آموزش تغذیهای و گروههای حمایتی است. مشاوره نیز ممکن است دربرگیرنده درمانهای رفتاری شناختی یا خانواده درمانی باشد.
درمان رفتاری شناختی نیز به منظور آموزش افراد برای تشخیص رفتارها و افکار پرخطر مورد استفاده قرار میگیرد.
خانواده درمانی نیز برای افراد جوان یا کودکانی که مبتلا به این بیماری هستند استفاده میشود. خانواده درمانی بر روی حمایت خانواده و والدین تکیه دارد.
گروههای حمایتی برای افرادی که مبتلا به پرخوری خفیف هستند و مشکلات سلامتی دیگری ندارند مفید است.برخی از افراد ممکن است برای ادامه درمان خود از مراکز موجود کمک بگیرند.داروهای ضدافسردگی نیز برای درمان هر نوع افسردگی یا اضطراب مرتبط با پرخوری عصبی تجویز میشود.
متخصص تغذیه نیز می تواند در توسعه رژیم غذایی سالم و بهبود عادتهای خوردن به فرد کمک کند.برای بیمارانی که وزن بسیار کمی دارند، متخصص تغذیه برنامه ای را برای بازگشت به وزن نرمال و طبیعی ایجاد میکند.
برخی از اوقات ممکن است بیمار برای تصحیح عدم تعادل الکترولیتها در بیمارستان بستری شود. البته طول بستری شدن تنها یک یا دو روز است. خانواده یا دوستانی که متوجه نشانههای پرخوری عصبی در یک فرد میشوند باید هر چه سریع تر او را نزد پزشک متخصص ببرند.