زبان کوچک دو شاخه (bifid uvula) شکاف غیر عادی یا تقسیم بندی در زبان کوچک یا بافت هایی است که در انتهای نرم کام در سقف دهان آویزان هستند. زبان کوچک دو شاخه معمولا به هنگام تولد زمانی که پزشک داخل دهان کودک را بررسی می کند، شناسایی می شود. در برخی از موارد، چنین مشکلی قبل از تولد و در طول سونوگرافی معلوم می گردد. در سایر موارد، شناسایی این مشکل ممکن است کمی طول بکشد یا یک یافته ضمنی باشد که با هیچ مشکلی در سلامت مرتبط نیست. با اینحال برخی از اوقات، زبان کوچک دو شاخه نشانه ای از شکاف کام زیر مخاطی است که در آن شکافی در کام دیده می شود.
از آنجایی که این بخش با لایه مخاطی پوشیده شده است، شناسایی و دیدن شکاف ممکن است کمی دشوار باشد. چنین شرایطی ممکن است تنها در برگیرنده نرم کام باشد یا به سخت کام نیز توسعه پیدا کند. در برخی از موارد شکاف کام ممکن است بدون زبان کوچک دو شاخه رخ دهد. این شکل از بیماری بافت مخاطی کمتری نسبت به افراد سالم دارد. چنین شرایطی ممکن است به برخی از مشکلات پزشکی نیز منجر شود.
حقایقی در مورد زبان کوچک دو شاخه:
- این شرایط معمولا در طول دوران نوزادی شناسایی می شود هر چند ممکن است تا دوران نوجوانی و بزرگسالی نیز تشخیص داده نشود.
- اکثریت قریب به اتفاق شکاف ها و زبان کوچک دو شاخه به نظر به ژنتیک مرتبط هستند.
- درمان این نوع بیماری کلا به مشکلاتی که در فرد ایجاد شده است بستگی خواهد داشت.
علل بروز زبان کوچک دو شاخه چیست؟
ژنتیک، فاکتورهای زیست محیطی و مواد سمی می تواند باعث ایجاد چنین شرایطی شود. با اینحال دلیل اصلی بروز این مشکل هنوز به طور قطعی مشخص نشده است. اگر دلیل این مشکل ژنتیک باشد، احتمال اینکه کودک آن را داشته باشد به تعداد افرادی که خانواده با مشکل درگیر بوده اند و نزدیک بودن آن عضو از خانواده به کودک، بستگی خواهد داشت.
زبان کوچک دو شاخه بین هفته هفتم و هفته دوازدهم بارداری رخ می دهد. در مورد علل محیطی و سمی، برخی از فاکتورهای خطر باعث افزایش خطر ابتلا به چنین بیماری می شود. نمونه های زیر ممکن است در این شرایط دخیل باشد هر چند دلیل قطعی برای این امر وجود ندارد:
- سیگار کشیدن در طول دوران بارداری
- دیابت
- سوء مصرف مواد مخدر
- استفاده از داروهای خاص همچون داروهایی که برای بیماری صرع تجویز می شود.
- مراقبت ضعیف از مادر در طول بارداری
- سایر مشکلات جسمی
عوارض:
اگر این بیماری یک شرایط جداگانه باشد،عارضه جانبی مرتبط با آن وجود نخواهد داشت. با اینحال باید ارتباط این بیماری با شکاف کام بررسی شود. برای تعیین و تشخیص دقیق چنین شرایطی، پزشک ممکن است فرآیندی به نام نازوفارینگوسکوپی را انجام دهد. در این فرآیند لوله کوچکی در بینی فرد گذاشته می شود تا کام مورد بررسی قرار گیرد.
مشکلات مرتبط با صحبت کردن:
شکاف کام ممکن است به مشکلاتی همچون مشکل در صحبت کردن منجر شود. در این شرایط، شکاف کام ممکن است تا زمانی که کودک شروع به صحبت کردن نکرده است، تشخیص داده نشود.
مشکل در بلع:
عارضه دیگری که در مورد شکاف کام دیده می شود مشکل در بلع است. این شرایط نیز به خاطر کمبود بافت مخاطی رخ می دهد و کودک در غذا خوردن یا تغذیه با مشکل مواجه است. چنین مشکلی کمی بعد از تولد اشکار می شود و نشان می دهد کودک در مکیدن شیر و تغذیه با مشکل مواجه است. معمولا مشکلی در تنفس افراد مبتلا به زبان کوچک دو شاخه دیده نمی شود و در بیشتر موارد نوزاد هیچ عارضه واضح و آشکاری از خود بروز نمی دهد.
گزینه های درمانی:
زبان کوچک دو شاخه بی ضرر است و معمولا نیاز به درمان خاصی ندارد. با اینحال کودکی که با این شرایط به دنیا می آید، باید برای مشکلاتی همچون شکاف کام نیز مورد بررسی قرار گیرد. اگر چنین مشکلی در کودک وجود داشت، شکاف کام به طور دقیق بررسی می شود و درمان مورد نیاز آغاز می گردد. شکاف کام زیرمخاطی ممکن است به جراحی نیاز نداشته باشد یا بسته به نشانه های موجود به جراحی نیاز پیدا کند.
صحبت کردن:
یکی از دلایل اصلی برای آغاز درمان به خاطر مشکلاتی است که در صحبت کردن فرد ایجاد می شود. اگر فردی در صحبت کردن مشکل داشته باشد این موضوع اغلب باعث ایجاد صدایی از بینی می شود.
درمان چنین شرایطی از مانیتور کردن توسعه صحبت های فرد و تداخل در صحبت کردن تا گفتاردرمانی یا جراحی متغیر خواهد بود. ممکن است فرد با شرایطی به نام نارسایی velopharyngeal( VPI) دست و پنجه نرم کند که در صورت وجود شکاف کام زیر مخاطی دیده می شود. VPI زمانی رخ می دهد که نرم کام به پشت گلو نمی رسد تا بتواند صداهای طبیعی برای صحبت کردن را ایجاد نماید. در چنین شرایطی، جراحی برای ترمیم کام و بستن شکاف لازم و ضروری خواهد بود. حتی بعد از انجام جراحی هم، ۲۰ درصد کودکان هنوز مشکلاتی با VPI خواهند داشت.
در برخی از موارد، گزینه جایگزین برای جراحی، کمک گرفتن از یک دندانپزشک است. او می تواند دستگاه خاصی بسازد که در دهان قرار می گیرد و به دندان متصل می شود. این دستگاه در برطرف کردن مشکلات مربوط به صحبت کردن به افراد کمک فراوانی می کند.
سایر مشکلات:
اگر نوزاد با بلع و غذا خوردن مشکل داشته باشد، می توان چنین شرایطی را از طریق تکنیک هایی که به مادر آموخته می شود حل کرد.
افرادی که با شکاف کام زیر مخاطی دست و پنجه نرم می کنند ممکن است مشکلاتی را با مایع موجود در گوش و عفونت های مرتبط با آن تجربه نمایند. همین امر باعث می شود توانایی شنیدن در افراد کاهش پیدا کند.
مشکلات مرتبط با گوش باید توسط پزشک متخصص گوش، حلق و بینی درمان گردد. درمان می تواند در برگیرنده استفاده از انتی بیوتیک ها یا قرار دادن لوله های تخلیه در پرده گوش باشد. این درمان باید به سرعت انجام شود زیرا اگر چنین شرایطی درمان نشده رها گردد می تواند باعث ایجاد مشکلات دائم شنوایی شود و بر روی صحبت کردن نیز تاثیر بگذارد.
نتیجه گیری:
در بیشتر افراد، وجود زبان کوچک دو شاخه باعث بروز هیچ عارضه ای نمی شود. به همین خاطر چنین افرادی می توانند به زندگی سالم و طبیعی خود ادامه دهند. برای افرادی که شکاف کام زیرمخاطی را تجربه می کنند، ممکن است مشکلاتی همچون مشکل در صحبت کردن، غذا خوردن و شنوایی ایجاد گردد. نکته مهم این است که چنین شرایطی تا حد امکان در مراحل اولیه شناسایی و ارزیابی گردد زیرا به تاخیر انداختن درمان ممکن است عوارض دائمی در پی داشته باشد.
۱ دیدگاه
سلام منم زبان دوشاخه دارم و تاحالا مشکلی نداشتم ولی وقتی استرس میگیرم همش حالت تهوع دارم میخواستم بدونم این بخاطر اونه یا نه؟!!!