دندان مصنوعی یک جایگزین متحرک برای دندان های از دست رفته و بافت اطراف آنهاست. به طور کلی دو نوع دندان مصنوعی وجود دارد: دندان مصنوعی کامل و دندان مصنوعی تکه ای. دندان مصنوعی کامل زمانی بکار می رود که بیمار تمامی دندان های یک یا هر دو فک را از دست داده باشد. اما از دندان مصنوعی تکه ای هنگامی استفاده می شود که هنوز تعدادی از دندان های طبیعی بیمار باقی ماده باشد. در اینجا با زیرشاخه های این دو دسته آشنا خواهیم شد. سپس قیمت دندان مصنوعی را به تفکیک نوع آن بیان خواهیم کرد.
انواع دندان مصنوعی
از دست رفتن دندان ها نه تنها می تواند مشکلاتی در جویدن و گوارش برای فرد ایجاد کند، بلکه در بروز مشکلات گفتاری و از بین رفتن اعتماد به نفس او نیز نقش به سزایی می تواند داشته باشد. از طرفی، کسانی که همه یا تعدا زیادی از دندان های خود را از دست داده اند، به دلیل ظاهر غیر طبیعی دندان های مصنوعی، تمایلی به استفاده از آنها ندارند.
اما خبر خوبی برای این افراد داریم؛ دندان های مصنوعی دیگر به آنچه قبلاً درباره آنها تصور می کردیم، شباهتی ندارند. امروزه از مواد اولیه و نیز تکنولوژی های جدید برای ایجاد پیشرفت های قابل توجه در حوزه ساخت دندان های مصنوعی استفاده می شود. به این ترتیب دندان پزشکان می توانند دندان هایی مصنوعی با راحتی زیاد و ظاهر کاملا طبیعی برای بیماران خود بسازند.
دندان مصنوعی ثابت یا درون کاشت
منظور از دندان مصنوعی ثابت همان ایمپلنت دندان است. بله! ایمپلنت دندان هم نوعی دندان مصنوعی به شمار می رود. دو قسمت اصلی ایمپلنت فیکسچر یا پایه و اباتمنت (abutment) می باشند. فیکسچرها قطعاتی در اندازه دندان طبیعی میباشند. این فیکسچر ها با دقت بسیار زیادی ساخته می شوند که کاملا طبیعی به نظر برسند.
قسمتی که در داخل استخوان فک قرار میگیرد که اصطلاحاً پایه نامیده میشود و تاجی که بالای لثه قرار میگیرد اباتمنت است. روی اباتمنت پروتز یا روکش ایمپلنت قرار میگیرد. جنس پایه ایمپلنت از تیتانیوم است. از آنجا که تیتانیوم موجود در ایمپلنت ها با استخوان فک کاملا سازگاری دارد، ایمپلنت ها باعث لغزش، سر و صدا یا آسیب به فک و استخوان آن نمی شوند.
هزینه ایمپلنت دندان به دلیل پروسه کاشت سخت تر، کیفیت بسیار بالا و طول عمر تقریبا مادام العمر نسبت به سایر انواع دندان مصنوعی بیشتر است.
دندان مصنوعی تکه ای
دندان مصنوعی متحرک (پروتز پارسیل) معمولاً از دندان مصنوعی متصل به پایه پلاستیکی صورتی یا همرنگ لثه تشکیل میشود که به بدنه فلزی متصل میشود. این بدنه فلزی دندان مصنوعی را در جای خود نگه میدارد. دندان مصنوعی تکهای در صورتی کاربرد دارد که یک یا چند دندان طبیعی در فک بالا یا پایین وجود داشته باشد. دندان مصنوعی پارسیل، ظریف و متحرک است، ظاهری طبیعی دارد و به جای قلاب با اتصالهای داخلی به روکشهای کناری متصل میشود.
بریج حالتی ثابت از پروتزهای پارسیل است که به صورت دائمی جایگزین دندانهای از دست رفته می شود؛ دندانهای دو طرف فضای خالی روکش میشود و دندانهای مصنوعی به آنها متصل میشوند. سپس پل (بریج) با سیمان در جای خود چسبانده میشود. بریج علاوه بر پر کردن فضای خالی از حرکت کردن دندانهای مجاور نیز جلوگیری میکند.
دندان مصنوعی کامل
دندان مصنوعی کامل به دو صورت معمولی یا فوری تهیه میشود. دندان مصنوعی معمولی پس از کشیدن دندان ها و التیام پیدا کردن لثه ها، تقریباً ۸ تا ۱۲ هفته بعد از کشیدن دندانها در دهان قرار داده میشود.اما دندان مصنوعی فوری از قبل تهیه میشود و به محض کشیدن دندانها در دهان قرار میگیرد تا بیمار در زمان انتظار برای بهبود لثههای بدون دندان نباشد.
البته چون استخوانها و لثهها به مرور زمان، به ویژه در زمان بهبودی منقبض میشود، نقطه ضعف دندان مصنوعی فوری این است که در این مدت به دستکاری و تنظیم بیشتری نیاز دارد. بنابراین دندان مصنوعی فوری معمولاً راه حلی موقتی است و در طول تهیه دندان مصنوعی اصلی مورد استفاده قرار میگیرد.
دندان مصنوعی ژله ای
دندان مصنوعی ژله ای از سایر مدل های دندان مصنوعی انعطاف پذیرتر است. گاهی با توجه به وضعیت دندان ها و استخوان های فک بیمار، متخصص دندان مصنوعی ژله ای را تجویز می کند. فرق دندان مصنوعی ژله ای با دندان مصنوعی ثابت و سایر مدل ها در شکننده نبودن، حساسیت زا نبودن، و راحتی در استفاده است. پروتز دندان مصنوعی ثابت به لثه ها می چسبد و نیازی به چسب یا اتصالات مخصوص برای ثابت ماندن ندارد.
با این وجود، حتی اگر لیست قیمت دندان مصنوعی ژله ای و هزینه نسبتا بالای آن را نادیده بگیریم، باید به نکات منفی و معایب دندان مصنوعی ژله ای نیز اشاره کنیم. پروتزهای دندان مصنوعی ژله ای بسیار نرم هستند و از این لحاظ، عمل جویدن با آنها کیفیت مناسبی ندارد. دندان مصنوعی ژله ای همچنینی باعث تحلیل دندان های زیرین شده و از لحاظ علمی نیز تایید نشده اند.
جدول قیمت دندان مصنوعی
قیمت دندان مصنوعی را به تفکیک نوع آن در جدول زیر آروده ایم. البته قیمت ایمپلنت دندان در این جدول نیست زیرا ایمپلنت انواع گسترده ای دارد و با مواد و جنس های متفاوتی در لابراتوارها ساخته می شود.
تعرفه انواع دندان مصنوعی در سال ۱۴۰۰
نوع دندان مصنوعی | تعرفه آزاد (تومان) |
پروتز دندان مصنوعی معمولی برای هر فک | ۵.۰۰۰.۰۰۰ |
پروتز دندان مصنوعی ژلاتینی برای هر فک | ۵.۳۰۰.۰۰۰ |
پلاک پارسیل اکریلی تا پنج دندان+ لابراتوار | ۲.۰۰۰.۰۰۰ |
پلاک کرم کبالت هرفک + هزینه لابراتوار | ۶.۰۰۰.۰۰۰ |